Summary: | Son
yıllarda akademik atama ve terfi başvurularında istenilen asgari puan ve asal
eser kriterlerinin önemli oranda yükseltilmesi ve başlatılan “akademik teşvik” uygulaması nedeniyle akademisyenlerin
yayın yapma arzusu önceki yıllara oranla önemli ölçüde artmış, gerek ulusal
gerekse uluslararası dergilere gönderilen makale sayılarında neredeyse bir
patlama yaşanmıştır. Bilimsel araştırma ve yayın sürecinde dürüst davranmada esas
sorumluluk araştırmacılar ve yazarlarda olsa da etik ihlallerin önlenmesinde
hakemler, editörler, üniversiteler, üniversitelerin bağlı olduğu kurumlar ve
bağımsız mahkemeler gibi denetleyicilere de önemli görevler düşmektedir. Alınacak
önlemler arasında en önemlisi kanımızca araştırmacı ve yazarlar için üniversitelerde
formal eğitimin bir parçası olarak araştırma ve yayın etiği ilkelerinin
öğretilmesi, bu eğitimin belli aralıklarla mezuniyet sonrası da devam ettirilmesi
olarak öne çıkmaktadır. Bilimsel dergilerdeki editör ve hakem kadrosunun da etik
ihlaller konusunda yetkin olması, periyodik olarak araştırma ve yayın etiği konusunda
makale veya derleme yayınlayarak tüm çevrelerin bu konuda bilgilendirilmesi diğer
önemli bir unsurdur. Benzer eğitim ve bilgilendirmenin üniversite üst yönetimi,
etik kurullar ve üniversitelerin bağlı bulunduğu kurumlar için de belli zaman aralıkları
ile yapılması ve kanun ve yönetmeliklerin günümüz koşullarına cevap verecek şekilde
güncellenmesi etik ihlallerin önüne geçebilmek için zorunlu görünmektedir.
|