Kapitalizm ve Ahlakın Türkiye Açısından Kısa Bir Değerlendirilmesi

• Main Author: Tolga Kabaş
• Format: Article
• Language: English
• Published: Cukurova University 2016-12-01
• Series: Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi
• Subjects: Max Weber; Din; Ekonomi; Ahilik
• Online Access: http://dergipark.gov.tr/cuiibfd/issue/34645/387015?publisher=cu
• ISSN: 1300-3747; 2636-8889

Max Weber Avrupa’da kapitalizmin kültürden doğduğunu, yani Protestan inanç sisteminden doğduğunu ileri sürmüştür. Weber kültürü bir kondüktere benzetmektedir. Kondükter nasıl hatları değiştirerek trenin gideceği yönü belirliyorsa, kültür de kapitalizmin izleyeceği yolu belirlemektedir. Batı kapitalizminin ruhunu Protestan inanç sistemi oluşturduğu gibi, Japon kapitalizminin ruhunun temellerini Baygan İşida’nın Şingaku ekolü oluşturmuştur. Baygan daha 18. yüzyılın başlarında ekonomiyi rasyonalize etmekle kalmayıp onu güzel bir ahlakla birleştirmiştir. Türkiye’nin Weber’i olarak bilinen Sabri Ülgener kapitalizmin gelişme sürecinde içi boşalan insanın tekrar doldurulmasından ve güzel bir ahlakla davranmasının teşvik edilmesinden yanadır. O’na göre kapitalizm iki peronlu bir ilişki sistemine dönüşmelidir. Ülgener’e göre ruhunu kaybetmiş bir ekonomik düzlem, iktisat ve ahlak gibi iki peronun birleşmesiyle dünyaya kaybettiği soluğunu tekrar kazandırmış olacaktır. Bu bağlamda, çalışmada Weber’in Protestan ahlakı görüşüne bağlı kalınarak kapitalizmin bir ruhu olduğu görüşü üzerinde durulmaktadır. Çalışmanın sonuç kısmında ise Türk iktisat sisteminin İslam ahlakıyla birleştirilmesi, dolayısıyla bir ruh kazandırılması önerilmektedir.