KARABURUN YARIMADASININ STRATİGRAFİSİ

• Main Authors: Burhan Erdoğan, Demir ALTINER, Talip GÜNGÖR, Sacit ÖZER
• Format: Article
• Language: English
• Published: General Directorate of Mineral Research and Exploration 1990-04-01
• Series: Bulletin of the Mineral Research and Exploration
• Subjects: -
• Online Access: http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/3930/52277?publisher=mta

Karaburun yarımadasında kalın bir Mesozoyik istifinin bulunduğu bir tektonik kuşak yüzeyler ve bu kuşak Izmir-Ankara zonunu batısından çevreler. Karaburun kuşağının stratigrafik dikmesinde, en yaşlı birim, baskın olarak fosilli kireçtaşlarından oluşan, Alt-Orta Karbonifer Alandere formasyonudur. Alt Triyas bu birimin üzerine doğrudan gelir ve arada Ost Karbonifer ve Permiyen bölümleri bulunmamaktadır. Alt Triyas kısa mesafelerde yanal ve düşey yönde fasiyes değişimi sunan kayalarla temsil edilmiştir. Alt Triyas içerisinde Karareis ve Gerence formasyonları adlan altında iki birim ayırtlanmış ve bu birimler Denizgiren grubu adı altında toplanmıştır. Karareis formasyonu kumtaşları, tabakalı siyah çörtler, pelajik kireçtaşlan ve mafik volkaniklerden oluşmuştur. Gerence formasyonu ise baskın olarak ammonitli kırmızı kireçtaşları, ince tabakab gri kireçtaşlan ve çörtlü kireçtaşlarından meydana gelmiştir. Karareis ve Gerence formasyonları yanal yönde birbirleriyle giriktir ve yaşlar Skitiyenden Geç Aniyisene kadar değişir. Camiboğazı formasyonu, bu her iki birimin de üzerine geçişli bir dokanak boyunca gelir ve yer yer resifal fasiyes sunan masif kireçtaşlarından yapılıdır. Bu birimin yaşı Ladiniyen-Karniyen olarak bulunmuştur. Güvercinlik formasyonu uyumlu olarak Camiboğazı formasyonu üzerinde oturmaktadır ve algli stromatolitler, megalodonlu kireçtaşlan ve kuvarsitik kumtaşı katkılarından oluşmuştur. Bu birim Noriyenden Resiyene kadar yaş verir. Nohutalan formasyonu başlıca kalın katmanlı kireçtaşlarından yapılı olup Güvercinlik formasyonunu geçişli bir dokanak boyunca üzerler ve yaşı Liyasdan Albiyene kadar değişmektedir. Bu formasyon sahada litolojik olarak devamlı görülmektedir ve stratigrafik veya yapısal herhangi bir kesiklilik sunmamaktadır. Buna rağmen, birim içinde Dogger yaşı elde edilememiştir ve olasılı bir eksiklik bulunmaktadır. Alt Triyasdan Alt Kretaseye kadar devamlılık sunan bu Mesozoyik istifinin üzerinde uyumsuz olarak Kampaniyen-Mestrihtiyen yaşlı ve karbonat kayalan ile filiş fasiyesinde kumtaşlarından meydana gelen Balıklıova formasyonu bulunmaktadır. Yukarıda stratigrafisi verilen Karaburun kuşağı her tarafından Bornova karmaşığı adı verilen bloklu bir birim tarafından çevrelenir. Bu bloklu birim ileri derecede ezilmiş bir filiş matriksden meydana gelmiştir ve Izmir-Ankara zonu içerisinde Mestrihtiyen ile Daniyen aralığında oluşmuştur. Bornova karmaşığı ile Karaburun kuşağının dokanak ilişkileri, Karaburun platformunun Izmir-Ankara zonu içerisine bu zonun açılımı sırasında tektonik taşınmalarla nap şeklinde ilerlediğini göstermektedir. Bu çalışmamız sonucunda aynca, Karaburun kuşağının stratigrafik özelliklerinin Sakarya kıtası olarak nitelendirilen kuşağın stratigrafisinden tamamen farklı olduğu anlaşılmış ve önceki çalışmalarda ileri sürülen görüşlerin aksine birbirleriyle eşleştirilemeyeceği ortaya konulmuştur.