توزیع مکانی جیوه در خاک‌های اطراف کارخانه سیمان کرمان

خاک­ها به دلیل دریافت رسوبات، شاخص­های معتبری از پدیده آلودگی هستند. اطلاعات کمی در زمینه توزیع جیوه در خاک­های مناطق صنعتی بویژه در ایران موجود است. به منظور بررسی توزیع مکانی جیوه و همچنین وسعت آلودگی جیوه در خاک، مطالعه­ای در خاک­های اطراف کارخانه سیمان کرمان طراحی و اجرا گردید. تعداد 103 نمونه خ...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: مریم یوسفی فرد, اعظم جعفری
Format: Article
Language:fas
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2020-03-01
Series:مجله آب و خاک
Subjects:
Online Access:https://jsw.um.ac.ir/article_38787_16f35e05f5069a0a13df4a7ab6bcdca6.pdf
id doaj-240cc887cf444c638b24a4b1ad00eeb2
record_format Article
spelling doaj-240cc887cf444c638b24a4b1ad00eeb22021-06-02T20:34:28ZfasFerdowsi University of Mashhadمجله آب و خاک2008-47572423-396X2020-03-01341859510.22067/jsw.v34i1.7968938787توزیع مکانی جیوه در خاک‌های اطراف کارخانه سیمان کرمانمریم یوسفی فرد0اعظم جعفری1.دانشگاه شهید باهنر کرمانخاک­ها به دلیل دریافت رسوبات، شاخص­های معتبری از پدیده آلودگی هستند. اطلاعات کمی در زمینه توزیع جیوه در خاک­های مناطق صنعتی بویژه در ایران موجود است. به منظور بررسی توزیع مکانی جیوه و همچنین وسعت آلودگی جیوه در خاک، مطالعه­ای در خاک­های اطراف کارخانه سیمان کرمان طراحی و اجرا گردید. تعداد 103 نمونه خاک سطحی جمع­آوری و غلظت کل جیوه خاک تعیین گردید. شاخص­های ارزیابی میزان آلودگی، محاسبه و نقشه­های پراکنش مکانی جیوه تهیه شد. همچنین نقش فاکتورهای محیطی در توزیع جیوه بررسی گردید. غلظت کل جیوه در خاک در محدوده 7/6 تا 341 میکروگرم در کیلوگرم با میانگین 1/164 میکروگرم در کیلوگرم به دست آمد. مقایسه مقادیر این عنصر با میانگین جهانی آن در خاک­ها نشان می­دهد فعالیت­های صنعتی در منطقه باعث افزایش غلظت جیوه در خاک شده است. نتایج حاصل از شاخص زمین انباشتگی نمونه­های خاک نشان داد که خاک­های مورد مطالعه از نظر آلودگی جیوه در محدوده غیرآلوده تا آلودگی متوسط و براساس فاکتور آلودگی، سطوح آلودگی کم تا آلودگی قابل ملاحظه جیوه مشخص گردید. نقشه توزیع مکانی غلظت کل جیوه نشان می­دهد بیشترین غلظت جیوه در اطراف کارخانه و به سمت جنوب و جنوب شرقی منطقه مشاهده می­شود. غلظت­های بالای جیوه در مناطق کم ارتفاع و کم شیب روی شیب جنوبی منطقه مشاهده می­شود. نتایج نشان داد هر چند غلظت این آلاینده در منطقه مورد مطالعه حاد نمی باشد ولی با توجه به نزدیک بودن منطقه صنعتی به محل مسکونی، برنامه­ریزی جهت کنترل انتشار این فلز و آلاینده­های دیگر باید مورد توجه جدی قرار گیرد.https://jsw.um.ac.ir/article_38787_16f35e05f5069a0a13df4a7ab6bcdca6.pdfشاخص آلودگیغلظت جیوهکارخانه سیمانمتغیرهای محیطی
collection DOAJ
language fas
format Article
sources DOAJ
author مریم یوسفی فرد
اعظم جعفری
spellingShingle مریم یوسفی فرد
اعظم جعفری
توزیع مکانی جیوه در خاک‌های اطراف کارخانه سیمان کرمان
مجله آب و خاک
شاخص آلودگی
غلظت جیوه
کارخانه سیمان
متغیرهای محیطی
author_facet مریم یوسفی فرد
اعظم جعفری
author_sort مریم یوسفی فرد
title توزیع مکانی جیوه در خاک‌های اطراف کارخانه سیمان کرمان
title_short توزیع مکانی جیوه در خاک‌های اطراف کارخانه سیمان کرمان
title_full توزیع مکانی جیوه در خاک‌های اطراف کارخانه سیمان کرمان
title_fullStr توزیع مکانی جیوه در خاک‌های اطراف کارخانه سیمان کرمان
title_full_unstemmed توزیع مکانی جیوه در خاک‌های اطراف کارخانه سیمان کرمان
title_sort توزیع مکانی جیوه در خاک‌های اطراف کارخانه سیمان کرمان
publisher Ferdowsi University of Mashhad
series مجله آب و خاک
issn 2008-4757
2423-396X
publishDate 2020-03-01
description خاک­ها به دلیل دریافت رسوبات، شاخص­های معتبری از پدیده آلودگی هستند. اطلاعات کمی در زمینه توزیع جیوه در خاک­های مناطق صنعتی بویژه در ایران موجود است. به منظور بررسی توزیع مکانی جیوه و همچنین وسعت آلودگی جیوه در خاک، مطالعه­ای در خاک­های اطراف کارخانه سیمان کرمان طراحی و اجرا گردید. تعداد 103 نمونه خاک سطحی جمع­آوری و غلظت کل جیوه خاک تعیین گردید. شاخص­های ارزیابی میزان آلودگی، محاسبه و نقشه­های پراکنش مکانی جیوه تهیه شد. همچنین نقش فاکتورهای محیطی در توزیع جیوه بررسی گردید. غلظت کل جیوه در خاک در محدوده 7/6 تا 341 میکروگرم در کیلوگرم با میانگین 1/164 میکروگرم در کیلوگرم به دست آمد. مقایسه مقادیر این عنصر با میانگین جهانی آن در خاک­ها نشان می­دهد فعالیت­های صنعتی در منطقه باعث افزایش غلظت جیوه در خاک شده است. نتایج حاصل از شاخص زمین انباشتگی نمونه­های خاک نشان داد که خاک­های مورد مطالعه از نظر آلودگی جیوه در محدوده غیرآلوده تا آلودگی متوسط و براساس فاکتور آلودگی، سطوح آلودگی کم تا آلودگی قابل ملاحظه جیوه مشخص گردید. نقشه توزیع مکانی غلظت کل جیوه نشان می­دهد بیشترین غلظت جیوه در اطراف کارخانه و به سمت جنوب و جنوب شرقی منطقه مشاهده می­شود. غلظت­های بالای جیوه در مناطق کم ارتفاع و کم شیب روی شیب جنوبی منطقه مشاهده می­شود. نتایج نشان داد هر چند غلظت این آلاینده در منطقه مورد مطالعه حاد نمی باشد ولی با توجه به نزدیک بودن منطقه صنعتی به محل مسکونی، برنامه­ریزی جهت کنترل انتشار این فلز و آلاینده­های دیگر باید مورد توجه جدی قرار گیرد.
topic شاخص آلودگی
غلظت جیوه
کارخانه سیمان
متغیرهای محیطی
url https://jsw.um.ac.ir/article_38787_16f35e05f5069a0a13df4a7ab6bcdca6.pdf
work_keys_str_mv AT mrymywsfyfrd twzyʿmḵạnyjywhdrkẖạḵhạyạṭrạfḵạrkẖạnhsymạnḵrmạn
AT ạʿẓmjʿfry twzyʿmḵạnyjywhdrkẖạḵhạyạṭrạfḵạrkẖạnhsymạnḵrmạn
_version_ 1721401020539469824