تأثیر بازدارنده نیترات‌سازی 3 و4 دی متیل پیرازول فسفات بر کارایی مصرف نیتروژن در اسفناج

• Main Authors: محبوبه قیطاسی, شهرام کیانی, علیرضا حسین پور
• Format: Article
• Language: fas
• Published: Ferdowsi University of Mashhad 2021-06-01
• Series: مجله آب و خاک
• Subjects: اوره; جذب نیتروژن; سولفات نیترات آمونیوم; کیفیت
• Online Access: https://jsw.um.ac.ir/article_39608_bd251f4c19410e631d0f4c9f63c1fe2b.pdf

مصرف زیاد کودهای نیتروژن­دار در کشت سبزی­ها برای دستیابی به عملکرد بهینه ضروری است. استفاده از بازدارنده­های نیترات­سازی می­تواند در افزایش کارایی مصرف نیتروژن و کاهش میزان کود مصرفی موثر باشد. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر کاربرد بازدارنده نیترات­سازی 3 و4 دی متیل پیرازول فسفات (DMPP) بر کارایی مصرف نیتروژن در اسفناج (Spinacia oleracea L.) به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه عامل نوع کود نیتروژن، نوع خاک و نوع واریته در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد انجام شد. کودهای نیتروژن شامل اوره، سولفات نیترات آمونیوم با و بدون بازدارنده نیترات­سازی DMPP بودند که به همراه تیمار شاهد (عدم کاربرد نیتروژن) در سه خاک با ویژگی­های فیزیکی و شیمیایی متفاوت مورد استفاده قرار گفتند. همچنین واریته­های مورد استفاده شامل یک واریته برگ صاف (گیانت سانتوس) و یک واریته برگ چروک (وایکینگ) بودند. نتایج نشان داد کاربرد سولفات نیترات آمونیوم به همراه بازدارنده نیترات­سازی DMPP منجر به کاهش معنی­دار وزن خشک اندام هوایی اسفناج در خاک­های شماره 1 و 2 و همچنین کارایی زراعی و فیزیولوژیک نیتروژن در مقایسه با کاربرد سولفات نیترات آمونیوم شد. دلیل این مسئله را می­توان به کاهش رشد اسفناج به دلیل عدم همخوانی فراهمی نیترات خاک با نیاز اسفناج به نیتروژن در نتیجه تعویق روند اکسایش آمونیوم به نیترات نسبت داد. بیشترین کارایی مصرف نیتروژن در خاک شماره 2 (لوم) مشاهده شد و واریته گیانت سانتوس در مقایسه با وایکینگ کارایی بیشتری در استفاده ار نیتروژن داشت. براساس نتایج این پژوهش، استفاده از سولفات نیترات آمونیوم به همراه بازدارنده نیترات­سازی DMPP در کشت اسفناج در خاک­های مشابه شرایط این تحقیق قابل توصیه نیست، اگرچه کاربرد آن در بهبود ظاهر کیفی آن (رنگ سبز تیره) موثر است. همچنین با توجه به نبود تفاوت معنی­دار بین اوره و سولفات نیترات آمونیوم از نظر شاخص­های مورد بررسی، کاربرد هر دو کود برای تولید اسفناج در شرایط مشابه این پژوهش قابل توصیه است.