Dojrzewanie dziewcząt z województwa lubuskiego w kontekście wybranych czynników środowiskowo-społecznych

• Main Authors: Józef Tatarczuk, dr hab. prof. UZ, Ryszard Asienkiewicz, dr hab. prof. UZ, Artur Wandycz, dr, Izabela Jerzak, mgr
• Format: Article
• Language: English
• Published: Jan Długosz University in Częstochowa 2019-04-01
• Series: Sport i Turystyka
• Subjects: dziewczęta; wiek pierwszej menarche; uwarunkowania środowiskowe i społeczne
• Online Access: https://czasopisma.ujd.edu.pl/index.php/sport/article/view/323

Celem pracy jest ocena wypływu wybranych czynników środowiskowo-społecznych na dojrzewanie dziewcząt. Badaniami objęto grupę 3855 dziewcząt z terenów województwa lubuskiego w wieku od 10 do 16 lat. Materiał został zebrany w latach 2015–2016 przez pracowników Uniwersytetu Zielonogórskiego. W pracy zastosowano metodę sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem techniki ankiety. Narzędziem badawczym był kwestionariusz ankiety, w którym zawarto pytania retrospektywne Zebrany materiał opracowano statystycznie, wyliczając średnie arytmetyczne badanych cech, odchylenie standardowe, wielkość min-max, współczynnik zmienności oraz poziom istotności różnic. Ze szczegółowej analizy materiału wynika, że przeciętnie najwcześniej dojrzewają:– dziewczęta zamieszkałe w małych i średnich miastach, względem mieszkanek wsi, przy różnicy statystycznie istotnej; – córki ojców z wykształceniem wyższym, przy zróżnicowaniu statystycznie istotnym, w odniesieniu do córek ojców z wykształceniem najniższym; – córki matek z wykształceniem wyższym;– córki ojców i matek będących pracownikami umysłowymi;– pierworodne, przy zróżnicowaniu statystycznie istotnych, względem urodzonych z trzeciej i dalszych ciąż;– jedynaczki (dojrzewały najwcześniej, a różnicę statystycznie istotną odnotowano między nimi a dziewczętami z rodzin wielodzietnych). Czynnikami dużej mocy, w sposób statystycznie istotny decydującymi o wcześniejszym dojrzewaniu dziewcząt, okazały się wyłącznie: środowisko zamieszkania, wykształcenie ojców, kolejność urodzenia i liczba dzieci w rodzinie. Na przestrzeni ostatnich 15 lat obserwujemy zjawisko obniżania się wieku menarche, co świadczy o zdecydowanej poprawie warunków środowiskowych (zwłaszcza żywieniowo-higienicznych) naszego społeczeństwa.