Minority cereals cultivated under loaded model conditions / Rzadkie gatunki zbóż uprawiane w warunkach obciążenia metalami ciężkimi

• Main Authors: Harangozo Ľuboš, Timoracká Mária, Árvay Július, Vollmannová Alena, Trebichalský Pavol
• Format: Article
• Language: English
• Published: Sciendo 2013-07-01
• Series: Environmental Protection and Natural Resources
• Subjects: millet; oats; amaranth; heavy metals; cadmium; plants; proso; owies; szarłat; metale ciężkie; kadm; rośliny
• Online Access: https://doi.org/10.2478/oszn-2013-0013

Celem pracy jest ocena zakresu narażenia na przemieszczenie metali ciężkich z zanieczyszczonej gleby na wybrane części plonów. Ocenę przeprowadzono w doświadczeniu z uprawą roślin w pojemnikach w warunkach modelowych. Zastosowano próbki gleb z obszaru Výčapy- Opatovce oraz trzy typy zbóż: proso (Panicum miliaceum) cv. UNIQUM, owies (Avena sativa) cv. ATEGO oraz szarłat (Amaranthus caudatus). Dla każdego zboża wykonano cztery warianty eksperymentu (A - wariant kontrolny z normalnym nawożeniem, B, C, i D), w których do próbek gleb dodano kadm w postaci rozpuszczalnej soli Cd(NO3)2 w ilości stopniowo wzrastających dawek: 5 (wariant B), 10 (wariant C), i 15 (wariant D) - krotności wartości granicznej ustanowionej przez Ustawę nr 220/2004 Z.z. w celu oceny stopnia zanieczyszczenia gleby. Zboża uprawiano do całkowitej dojrzałości; zawartość metali ciężkich oceniono z zastosowaniem metody AAS (VARIAN 240FS) na próbkach roślin zmineralizowanych na mokro. Najniższą zawartość kadmu w biomasie naziemnej stwierdzono dla prosa. Najwyższą zawartość kadmu w biomasie naziemnej zanotowano dla szarłatu. Najwyższy wzrost zawartości kadmu w biomasie naziemnej w tym zbożu (około 18-krotny) stwierdzono w wariancie C. Najniższą zawartość kadmu zaobserwowano także w nasionach prosa. Najwyższą zawartość kadmu w nasionach stwierdzono dla owsa we wszystkich wariantach eksperymentu.