Nowe przestrzenie subiektywności: Radiowy genotyp dramaturgii współczesnej

• Main Author: Jacek Kopciński
• Format: Article
• Language: English
• Published: Institute of Art of the Polish Academy of Sciences 2019-09-01
• Series: Pamiętnik Teatralny
• Subjects: Polski Teatr Radiowy; polski dramat współczesny; dramat polski po 1989; dramaturgia polska
• Online Access: https://czasopisma.ispan.pl/index.php/pt/article/view/72

Artykuł dowodzi, że najważniejszym bohaterem nowej polskiej dramaturgii stał się sam dyskurs dramatyczny, uwolniony spod reżimu tekstowej struktury i tradycyjnej organizacji. Autor przekonuje, że zapisywane w postaci językowego streamingu dramatyczne kolaże, montaże i hybrydy swoim kształtem odwzorowują sposób komunikowania się ludzi współczesnych w zmediatyzowanej rzeczywistości. Naczelną cechą tego procesu jest wielokanałowość przekazu, którą autor skojarzył z nowymi technologiami zapisu dźwięku, jego nadawania i odbioru w słuchowisku radiowym (system dźwięku przestrzennego 5.1). Porównanie poetyki dramatów współczesnych z utworami pisanymi specjalnie dla radia (takich autorów jak Tomasz Man czy Krzysztof Czeczot) ujawnia zaskakujące zbieżności, wśród których najważniejszą jest głęboka subiektywizacja świata przedstawionego dramatu. Analizując utwory Mariusza Bielińskiego (i wspominając twórczość Zyty Rudzkiej, Artura Pałygi, Weroniki Murek czy Mateusza Pakuły), autor formułuję tezę o radiowym genotypie nowej polskiej dramaturgii, która rzadko pojawia się na scenach, za to bardzo często realizowana jest w Teatrze Polskiego Radia.