Między polityką a prawem, czyli o sprawiedliwości okresu przejściowego

• Main Author: Adam Czarnota
• Format: Article
• Language: deu
• Published: Lodz University Press 2015-12-01
• Series: Acta Universitatis Lodziensis: Folia Philosophica
• Subjects: sprawiedliwość transformacyjna; pamięć zbiorowa; normy moralne; legalizm; podstawy prawa
• Online Access: https://czasopisma.uni.lodz.pl/philosophica/article/view/1574

Artykuł jest teoretyczną analizą strategii prawnych wprowadzonych w krajach przechodzących transformację polityczną (w państwach postkomunistycznych w Europie, w Australii, w Południowej Afryce), używanych przy radzeniu sobie ze skutkami dawnych reżimów politycznych. Zdaniem autora rozpoczęcie dyskusji na temat zła dawnych reżimów jest ważne dla zwiększenia zaangażowania społeczeństwa w budowaniu nowego ładu prawnego. Prawna «odpłata» jest wyrazem publicznego potępienia popełnionych zbrodni i potwierdza istnienie norm publicznych. Jednak idąc tropem argumentów Judith Shklar i Niklasa Luhmanna, autor ostrzega przed wewnętrznymi ograniczeniami instrumentów prawnych w definiowaniu przestrzeni stosunków społecznych i relacji o charakterze moralnym. Antidotum na ewentualną instrumentalizację prawa dla celów politycznych i dominację regulacji prawnych w sferze publicznej należy w związku z tym szukać w niezależnych badaniach historycznych i debacie kulturowej, która zmierza do głębszego zrozumienia przeszłości.