el-Muğnî fî ‘İlmi'n-Nahv Adlı Eseri Örneğinde Çârperdî’nin İstişhâd Ettiği Şiirler
Çârperdî nisbesi ile meşhur olan Ebû'l-Mekârim Fahruddîn Ahmed b. Tâceddin es-Saʿîd el-Hasan b. ‘Alî (öl. 746/1346), İslâm âleminin sosyal, ilmî ve kültürel alanında önemli bir yer edinmektedir. Kaynaklarda, Çârperdî’nin doğum yeri ile ilgili kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte (664/1265) yıl...
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | Arabic |
Published: |
Şırnak Üniversitesi
2020-12-01
|
Series: | Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/pub/sirnakifd/issue/57580/782992?publisher=www-sirnak-edu-tr |
Summary: | Çârperdî nisbesi ile meşhur olan Ebû'l-Mekârim Fahruddîn Ahmed b. Tâceddin es-Saʿîd el-Hasan b. ‘Alî (öl. 746/1346), İslâm âleminin sosyal, ilmî ve kültürel alanında önemli bir yer edinmektedir. Kaynaklarda, Çârperdî’nin doğum yeri ile ilgili kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte (664/1265) yılında doğduğu geçmektedir. O, Ramazan ayında (öl. 746/1346) Tebriz’de vefat etmiştir. Bu çalışmada Çârperdî’nin Arap dili ve belâgatı alanında kaleme aldığı el-Muğnî fî ‘ilmi'n-nahv adlı eserinde istişhâd edilen şiirlerin tümü incelenmiştir. Bütün dil âlimleri gibi Çârperdî de eserinde çeşitli amaçlar gözeterek şiir ile istişhâd etmiştir. Onun bazı kuralları izah etmek, kelimelerin kullanımı hakkında bilgi vermek, harflerin isim yerine geçmesi ve kelimenin olması gereken kalıbı dışında kullanılmasını açıklamak gibi amaçlardan ötürü şiirlerle istişhâd ettiği tespit edilmiştir. Bu çalışmadaki temel gaye, müellifin şiirlerle istişhâd noktasında ne gibi amaçları olduğunu irdelemektir. Yapılan araştırmalar neticesinde elde edilen bilgilere göre Çârperdî’nin nahiv kaidelerini temellendirmek amacıyla çeşitli yöntemler kullanarak farklı şairlerin şiirleriyle istişhâd ettiği tespit edilmiştir. Böylece müellifin şiirlerle istişhâd noktasında izlediği yöntemler ortaya çıkarılmıştır. |
---|---|
ISSN: | 2146-4901 2667-6575 |