BÜYÜK ORTA DOĞU JEOPOLİTİĞİNDE İRAN-ABD İLİŞKİLERİ

• Main Authors: Yaşar Semi̇z, Birol Akgün
• Format: Article
• Language: English
• Published: Selçuk University 2005-06-01
• Series: Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi
• Subjects: i̇ran-abd ilişkileri; büyük orta doğu; orta doğu; i̇ran-irak savaşı; iran-us relations; greater middle east; middle east; iran-iraq war
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/pub/susead/issue/28433/302869?publisher=selcuk

Bu çalışmada 1979 Devrimi sonrası İran-ABD ilişkileri, Büyük Orta Doğu’nun Jeopolitik ve Jeokültürel önemi dikkate alınarak incelenmiştir. Çalışmanın ilk bölümünde İran-Irak savaşı (1980-88) ve bu savaşa ABD’nin yaklaşımı; ikinci bölümde savaş sonrası İran’ın dış politikası: 1) Hazar Orta Asya; 2) Körfez ve Orta Doğu; 3) ABD İsrail siyaseti, alt başlıkları ile incelenmiş ve bu politikanın bölgedeki ABD çıkarları ile çatışan yönleri tartışılmıştır. Üçüncü bölümde ise, İran’ın bölgedeki çıkarlarını korumak için nükleer enerji üretimine yönelmesi karşısında ABD’nin İsrail’i de düşünerek takınacağı tavır ve olası bir İran-ABD-İsrail çatışması üzerinde durulmuştur. Sonuç kısmında ise, İran’ın nükleer silah edinme çabaları ile Cumhurbaşkanlığına Mahmut Ahmedinecat’ın seçilmesinin İran-ABD ilişkileri ile bölgenin güvenliğine yönelik etkileri değerlendirilmiştir.