تبیین نقش و جایگاه آرایة «تشخیص» در شعر و نگارگری ایران

شعر و ادبیات فارسی در طول تاریخ با نگارگری ایران پیوندی عمیق داشته است. نگارگران توانسته‌اند با شناخت ظرائف شعری و معادل‌سازی تصویری آنها، بیانی متعالی و متناسب با فرهنگ غنی ایرانی به تصویر بکشانند. در این میان آرایة «تشخیص» یکی از خیال‌انگیزترین صوری است که در شعر و نگارگری سبب پویایی شده است؛ همچن...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: محمدکاظم حسنوند, زینب رجبی
Format: Article
Language:fas
Published: University of Isfahan 2020-09-01
Series:Literary Arts
Subjects:
Online Access:https://liar.ui.ac.ir/article_25240_482c1325abab8713e26566c77247c0f3.pdf
id doaj-5de96f64e82c40c5b43b774a5b0808b3
record_format Article
spelling doaj-5de96f64e82c40c5b43b774a5b0808b32021-07-12T06:06:41ZfasUniversity of IsfahanLiterary Arts 2008-80272322-34482020-09-011238710810.22108/liar.2020.119441.171925240تبیین نقش و جایگاه آرایة «تشخیص» در شعر و نگارگری ایرانمحمدکاظم حسنوند0زینب رجبی1دانشیار گروه نقاشی، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایراندانشجوی دکترای هنر اسلامی، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایرانشعر و ادبیات فارسی در طول تاریخ با نگارگری ایران پیوندی عمیق داشته است. نگارگران توانسته‌اند با شناخت ظرائف شعری و معادل‌سازی تصویری آنها، بیانی متعالی و متناسب با فرهنگ غنی ایرانی به تصویر بکشانند. در این میان آرایة «تشخیص» یکی از خیال‌انگیزترین صوری است که در شعر و نگارگری سبب پویایی شده است؛ همچنین بیان‌کنندة عالمی فرامادی است. پژوهش در پی پاسخ به این پرسش‌هاست: 1- آرایة تشخیص در شعر فارسی چه جایگاهی داشته است؟ 2- نگارگران چگونه از ابزار بیانیِ آرایة تشخیص در آثارشان استفاده کرده‌اند؟ هدف این مقاله، تبیین جایگاه آرایة تشخیص و بیان هنری انواع آن در شعر و نگارگری است. این پژوهش با بررسی آرایة تشخیص در شعر و نگارگری به این نتیجه دست یافت که این آرایه در شعر به دو صورت کلی انسان‌وارگی و جانورپنداری یا آنمیسم و به طرق مختلف به کار رفته است. همین رویکرد در آثار نگارگری ایران نیز رعایت شده است؛ به‌گونه‌ای که نگارگران از آرایة تشخیص در حوزه‌های گوناگونی همچون عناصر طبیعت، عناصر حیوانی، اشیا، نقوش تجریدی و مفاهیم انتزاعی برای بیان مکنونات قلبی خویش استفاده کرده‌اند. روش تحقیق به شیوة توصیفی - تحلیلی و شیوة گردآوری اطلاعات به‌صورت کتابخانه‌ای - اسنادی است.https://liar.ui.ac.ir/article_25240_482c1325abab8713e26566c77247c0f3.pdfتشخیصآرایه ادبیانسانوارگیجانورپنداریشعرنگارگری
collection DOAJ
language fas
format Article
sources DOAJ
author محمدکاظم حسنوند
زینب رجبی
spellingShingle محمدکاظم حسنوند
زینب رجبی
تبیین نقش و جایگاه آرایة «تشخیص» در شعر و نگارگری ایران
Literary Arts
تشخیص
آرایه ادبی
انسانوارگی
جانورپنداری
شعر
نگارگری
author_facet محمدکاظم حسنوند
زینب رجبی
author_sort محمدکاظم حسنوند
title تبیین نقش و جایگاه آرایة «تشخیص» در شعر و نگارگری ایران
title_short تبیین نقش و جایگاه آرایة «تشخیص» در شعر و نگارگری ایران
title_full تبیین نقش و جایگاه آرایة «تشخیص» در شعر و نگارگری ایران
title_fullStr تبیین نقش و جایگاه آرایة «تشخیص» در شعر و نگارگری ایران
title_full_unstemmed تبیین نقش و جایگاه آرایة «تشخیص» در شعر و نگارگری ایران
title_sort تبیین نقش و جایگاه آرایة «تشخیص» در شعر و نگارگری ایران
publisher University of Isfahan
series Literary Arts
issn 2008-8027
2322-3448
publishDate 2020-09-01
description شعر و ادبیات فارسی در طول تاریخ با نگارگری ایران پیوندی عمیق داشته است. نگارگران توانسته‌اند با شناخت ظرائف شعری و معادل‌سازی تصویری آنها، بیانی متعالی و متناسب با فرهنگ غنی ایرانی به تصویر بکشانند. در این میان آرایة «تشخیص» یکی از خیال‌انگیزترین صوری است که در شعر و نگارگری سبب پویایی شده است؛ همچنین بیان‌کنندة عالمی فرامادی است. پژوهش در پی پاسخ به این پرسش‌هاست: 1- آرایة تشخیص در شعر فارسی چه جایگاهی داشته است؟ 2- نگارگران چگونه از ابزار بیانیِ آرایة تشخیص در آثارشان استفاده کرده‌اند؟ هدف این مقاله، تبیین جایگاه آرایة تشخیص و بیان هنری انواع آن در شعر و نگارگری است. این پژوهش با بررسی آرایة تشخیص در شعر و نگارگری به این نتیجه دست یافت که این آرایه در شعر به دو صورت کلی انسان‌وارگی و جانورپنداری یا آنمیسم و به طرق مختلف به کار رفته است. همین رویکرد در آثار نگارگری ایران نیز رعایت شده است؛ به‌گونه‌ای که نگارگران از آرایة تشخیص در حوزه‌های گوناگونی همچون عناصر طبیعت، عناصر حیوانی، اشیا، نقوش تجریدی و مفاهیم انتزاعی برای بیان مکنونات قلبی خویش استفاده کرده‌اند. روش تحقیق به شیوة توصیفی - تحلیلی و شیوة گردآوری اطلاعات به‌صورت کتابخانه‌ای - اسنادی است.
topic تشخیص
آرایه ادبی
انسانوارگی
جانورپنداری
شعر
نگارگری
url https://liar.ui.ac.ir/article_25240_482c1325abab8713e26566c77247c0f3.pdf
work_keys_str_mv AT mḥmdḵạẓmḥsnwnd tbyynnqsẖwjạygạhậrạyẗtsẖkẖyṣdrsẖʿrwngạrgryạyrạn
AT zynbrjby tbyynnqsẖwjạygạhậrạyẗtsẖkẖyṣdrsẖʿrwngạrgryạyrạn
_version_ 1721307663695872000