IMF İSTİKRAR PROGRAMLARININ TEMEL ESASLARI ve REFORM GEREKSİNİMİ

• Main Author: M. Okan Taşar
• Format: Article
• Language: English
• Published: Selçuk University 2009-12-01
• Series: Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi
• Subjects: imf politikaları; istikrar programları; imf reformu; imf’s policy; imf programmes; imf’s reforms
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/pub/susead/issue/28417/302550?publisher=selcuk

Uluslararası finans piyasalarını ve para sistemlerini düzenleme amacına yönelik olarak uluslararası toplum tarafından oluşturulan IMF; Küresel Kriz sürecinde uygulamalarıyla en çok tartışılan organizasyon olma özelliğini kazanmıştır. Kredi mekanizmaları, oylama sistemleri, üyelik şartları, veto ayrıcalıkları, amaçları, hedefleri gibi pek çok teorik başlıkta tanımlanan eleştiriler, son dönemlerde yaşanan finansal nitelikli ve küresel ölçekli ekonomik krizlerle, teorik boyutlardan pratik gerçeklere dönüştürmektedir. Söz konusu tartışmaların sonucu ise, IMF’nin gelecek dönemler açısından küresel ölçekte varlığını değil ama fonksiyonlarını ve etkinliğini şekillendirecektir. IMF’nin küresel önemi, gelecek açısından varlığının da teminatını oluşturmaktadır. Dolayısıyla tartışılan ya da sorgulanması gereken IMF’nin istikrar programlarında ve politikalarında, ekonomik şartların gerektirdiği yeni yaklaşımların benimsenmesi, üretilmesi ve uygulanmasıdır. Ancak bu süreç içerisinde yönetim anlayışı, organizasyon yapısı ve daha geniş ölçekte organizasyon kültürünün geliştirilmesi gerekmektedir. Bürokratik anlayışların yenilenmesi, oylama sistemlerinin ve ülke kotalarının siyasi ve ekonomik gelişmelere paralel olarak biçimlendirilmesi, kredi uygulamalarının ülkelerin yapısal özelliklerine göre esnek ve pozitif olarak şekillendirilmesi, üye ülkelerle diyalog ve uzlaşma kanallarının modernleştirilmesi önem arz etmektedir. IMF’nin bu esaslar üzerine şekillendirilmiş bir reforma gereksinim duyduğu, üzerinde tartışılamayacak kadar açık bir gerçektir. Bu çalışma; IMF’nin klasik işleyiş yapısının incelenmesi, fonksiyonel tanımlamaları, istikrar programları veya politika analizlerinin ötesinde, gerekli reformlara özgü eleştiri ve tartışmalar üzerine yoğunlaşmakta ve sonuç olarak IMF’ye yönelik gerekli bir reformun ana çerçevesini oluşturmayı amaçlamaktadır.