Nieprawidłowo kształtująca się osobowość w okresie adolescencji – trudności diagnostyczne oraz dylematy terapeutyczne

• Main Authors: Marta Nowak, Joanna Hyrnik, Małgorzata Janas-Kozik
• Format: Article
• Language: English
• Published: Medical Communications Sp. z o.o. 2010-03-01
• Series: Psychiatria i Psychologia Kliniczna
• Subjects: zaburzenia osobowości; adolescencja; jadłowstręt psychiczny; osobowość neurotyczna; osobowość borderline
• Online Access: http://www.psychiatria.com.pl/index.php/wydawnictwa/2010-vol-10-no-1/nieprawidlowo-ksztaltujaca-sie-osobowosc-w-okresie-adolescencji-trudnosci-diagnostyczne-oraz-dylematy-terapeutyczne?aid=76
• ISSN: 1644-6313; 2451-0645

Klasyfikacja ICD-10 opisuje zaburzenia osobowości jako głęboko utrwalone paradygmaty zachowań, odbiegające od przeciętnych wzorców przyjętych w danej kulturze. Charakteryzują się mało elastycznymi reakcjami na różne sytuacje indywidualne i społeczne oraz trudnościami na wielu płaszczyznach funkcjonowania psychologiczno-społecznego. Osobowość to wewnętrzny system regulacji pozwalający na adaptację i wewnętrzną integrację myśli, uczuć i zachowania w określonym środowisku w wymiarze czasowym (poczucie stabilności). Terminem zaburzenie określa się efekt niedopasowania potrzeb, sposobu ich zaspokajania i sposobu realizacji zadań jednostki na danym etapie życia do wymogów społecznych, czyli aktywności własnej do wymagań społecznych i kulturowych obowiązujących w środowisku jednostki. W przypadku podejrzenia nieprawidłowo kształtującej się osobowości u młodego człowieka problem stanowi wyraźny brak kryteriów diagnostycznych dla dzieci i adolescentów, którzy przejawiają znacznie trwalsze i niepoddające się zmianom mechanizmy funkcjonowania. Celem pracy jest ukazanie problematyki osobowości nieprawidłowo kształtującej się na przykładzie dwóch pacjentek w okresie adolescencji z zaburzeniami odżywiania oraz cechami nieprawidłowo kształ- tującej się osobowości – w kierunku neurotycznej i z pogranicza. W prezentowanych przypadkach występuje podobień- stwo kliniczne objawów z zakresu odżywiania się, jednak rola tych symptomów w życiu chorych oraz ich rozumienie są różne. W neurotycznej organizacji osobowości główne mechanizmy obronne skupiają się wokół wyparcia oraz innych zaawansowanych rozwojowo działań defensywnych, a w przypadku zaburzeń typu borderline dominują przede wszystkim prymitywne obrony, co miały pokazać przedstawione przypadki chorych.