واکاوی آماری تغییرات فراوانی و دمای روزهای گرم در ایران زمین

• Main Authors: حسین عساکره, حسن شادمان
• Format: Article
• Language: fas
• Published: سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح 2017-02-01
• Series: اطلاعات جغرافیایی
• Subjects: روز گرم; روند; رگرسیون خطی; تحلیل طیفی
• Online Access: http://www.sepehr.org/article_24812_3be7baf35a450385248e9755766a1cd2.pdf

روزهای گرم از حالت‌های فرین دمایی و یکی از پدیده‌‌های مهم اقلیمی به شمار می‌آید. تغییرات بلندمدت (روند) این پدیده از پیامدها و نیز شواهد تغییرات دمایی – اقلیمی است. همچنین این روزها می‌‌توانند زیست‌‌بوم‌‌ها و زندگی انسانی را متأثر سازند.از این رو شناخت رفتار روزهای گرم می‌‌تواند راهگشای بسیاری از مباحث باشد.در این پژوهش تلاش شده است با استفاده از داده‌‌های شبکه‌‌ای میانگین دمای بیشینه کشور از سال1340 تا 1386 و به‌کارگیری روش‌‌های آماری، روند بلندمدت شمار روزهای گرم ایران بررسی شود. بدین منظور نمایۀ روز گرم بر اساس صدک نود برای هر یاخته از شبکۀ مورد بررسی و در هر روز سال برآورد گردید. به این ترتیب برای هر یاخته در هر روز یک آستانه‌‌ی رخداد گرما به دست آمد. سپس روزهایی که دمای آن‌ها برابر یا بیش تر از این آستانه بود، روز گرم محسوب شدند. میانگین شمار روزهای گرم در کشور 39 روز است. ماه‌‌های فصل سرد و نیز فروردین دارای بیش‌ترین فراوانی میانگین روزهای گرم هستند. فراوانی روزهای گرم روندی افزایشی دارد. شمارِ روزهای گرمِ حدودِ نیمی از گستره کشور روند مثبت داشته است. همچنین میانگین دمای روزهای گرم نیز بررسی شده است. در بیش از نیمی از گسترۀ کشور روندِ میانگینِ دمایِ روزهای گرم، مثبت و در حدود یک سوم از کشور، این روند منفی بوده است. رویدادهای دمایی روزهای گرم ایران دارای یک چرخه 4-3 ساله می‌‌باشد. برای واکاوی روند در داده‌‌ها از رگرسیون خطی با روش کم‌ترین مربعات خطا استفاده شد. برای برسی وجود نوسان‌‌های معنی‌‌دار در داده‌‌ها نیز روش تحلیل طیفی به کار گرفته شد.