Bor endüstri atıklarından sezyumun ekstraksiyonu

• Main Authors: Yunus Erdoğan, Ferda Özmal, Rukiye Saygılı Canlıdinç, Engin Barut
• Format: Article
• Language: English
• Published: Pamukkale University 2020-12-01
• Series: Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
• Subjects: bor; bor endüstri atıkları; sezyum; sezyum ekstraksiyonu
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/pub/pajes/issue/58015/834472

Bu çalışmada Kütahya’nın Emet ve Hisarcık bölgesindeki Eti Maden işletmesinin atığı olan ve buradaki çeşitli bölgelerden alınan; E1 (0-1 zon arası kil), E2 (3. zon cevher kili), H1 (Kapıkaya kili) bor numuneleri incelenmiştir. Amaç bu bölgelerdeki tesislerde üretim sonucu açığa çıkan bor endüstri atıklarının çözünürleştirilmesini sağlamak, kimyasal analizlerini yapmak ve sezyum metalinin miktarını tayin etmektir. Öncelikle bu atıkların XRD, FT-IR ve TGA-DTA analizleri ile karakterizasyonları yapılmış, XRF ve AAS ile de kimyasal analizleri gerçekleştirilmiştir. Numunelerdeki sezyum miktarını tayin etmek için işletmeden temin edilen numuneler önce 110 °C’de 24 sa. etüvde bekletilerek kurutulmuştur. Kurutulan numuneler çeneli kırıcı cihazı ile kırılmış ve havanlı öğütücüde öğütülerek 150 mikron elek altı numuneler deneylerde kullanmak üzere hazırlanmıştır. Optimum ekstraksiyon koşullarını tayin etmek için kavurma sıcaklığı, bor atığı/çeşitli tuzların kütle oranları, kavurma süresi, 100 °C’de geri soğutucu altında karıştırma süresi ve katı/sıvı oranı gibi parametreler çalışılmıştır. Deneylerde sezyum miktarları alevli atomik absorpsiyon spektroskopisi (FAAS) cihazı ile tayin edilmiştir. Çalışma sonunda elde edilen maksimum sezyum ekstraksiyon değerleri E1 numunesi için %89.5, E2 numunesi için %97 ve H1 numunesi için %94 olarak hesaplanmıştır.