Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Karbon Emisyonu ve İktisadi Büyüme: Veriye Dayalı Bir Analiz

• Main Author: Muhammed Benli
• Format: Article
• Language: Turkish
• Published: Karadeniz Technical University 2019-03-01
• Series: Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi
• Subjects: doğrudan yabancı yatırımlar; co2 emisyonu; foreign direct investment; co2 emission
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ueyd/issue/49893/617746

Doğrudan yabancı yatırımların ülkelerin kalkınmalarında oynadığı önemli rolün ötesinde, literatürde üzerinde sıkça durulan bir diğer konu ise, doğrudan yabancı yatırımların enerji tüketimi üzerindeki etkisi ve çevresel sonuçlarıdır. Bu çalışmada, 1974 – 2014 dönemi için Türkiye’de doğrudan yabancı yatırımlar, karbon emisyonu, enerji tüketimi, ekonomik büyüme ve bazı diğer ekonomik değişkenler arasındaki tümevarımlı nedensel çıkarım şablonları, Yönlendirilmiş Döngüsüz Graflar (DAGs) metodu kullanılarak incelenmiştir. Böylece bu değişkenler arasındaki dolaylı ve dolaysız nedenselliklerin ortaya çıkarılması ve doğrudan yabancı yatırımların çevresel sonuçlarının ortaya çıkarılması amaç edinilmiştir. Elde edilen DAGs şablonları, doğrudan yabancı yatırımların dolaylı olarak ticaret üzerinden karbon emisyonlarını tetiklediğini, karbon emisyonları ve enerji tüketiminin ise ekonomik büyümeyi takip ettiğini ortaya koymaktadır. DAG şablonları ayrıca, kirliliğin, enerji tüketimi ve çalışmada enerji tüketiminin doğrudan nedeni olduğu tespit edilen iç yatırımların önemli bir belirleyicisi olduğunu göstermektedir.