Terapia akceptacji i zaangażowania w leczeniu zaburzeń lękowych w relacji do klasycznej terapii poznawczo-behawioralnej

• Main Author: Jacek Legierski
• Format: Article
• Language: English
• Published: Medical Communications Sp. z o.o. 2018-09-01
• Series: Psychiatria i Psychologia Kliniczna
• Subjects: terapia akceptacji i zaangażowania; terapia poznawczo-behawioralna; zaburzenia lękowe
• Online Access: http://www.psychiatria.com.pl/index.php/wydawnictwa/2018-vol-18-no-3/terapia-akceptacji-i-zaangazowania-w-leczeniu-zaburzen-lekowych-w-relacji-do-klasycznej-terapii-poznawczo-behawioralnej?aid=770

Terapia akceptacji i zaangażowania to podejście powstałe na gruncie postskinnerowskiej analizy zachowania, należące do trzeciej fali terapii poznawczo-behawioralnych, które w ostatnich dwóch dekadach coraz bardziej zyskują na popularności. Celem artykułu jest przedstawienie podstaw teoretycznych oraz zastosowania terapii akceptacji i zaangażowania w leczeniu zaburzeń lękowych w relacji do klasycznej terapii poznawczo-behawioralnej, zgodnej z ogólnym modelem poznawczym (Beck i Haigh, 2014). W tekście zaprezentowano podstawę teoretyczną analizowanego podejścia, czyli teorię ram relacyjnych (relational frame theory), oraz jej implikacje dla rozumienia reakcji lękowej. Przedstawiono również przykładowy opis reakcji lękowej oparty na języku teorii ram relacyjnych. Omówione zostały ogólne założenia terapii akceptacji i zaangażowania, model zaburzeń psychicznych stosowany w tym nurcie, podstawowe techniki i strategie, z których korzysta się w leczeniu zaburzeń lękowych, a także zarys protokołu leczenia wraz z technikami terapeutycznymi pomocnymi na poszczególnych etapach. Zebrano też wnioski z metaanaliz badań nad skutecznością terapii akceptacji i zaangażowania w leczeniu różnych zaburzeń lękowych. Omówiono podobieństwa i różnice między podejściem do terapii zaburzeń lękowych w klasycznej terapii poznawczo- -behawioralnej oraz w terapii akceptacji i zaangażowania. Uwzględniono ponadto wskazówki ułatwiające praktyczne zastosowanie technik akceptacji i zaangażowania oraz podstawy teoretyczne pomocne w integracji tego podejścia z klasyczną terapią poznawczo-behawioralną.