ارزیابی و مقایسه روش‌های مختلف خاک‌ورزی در بهبود خاک‌های متاثر از شوری در تولید گندم

• Main Authors: مجید روزبه, جانب اله نیازی
• Format: Article
• Language: fas
• Published: Ferdowsi University of Mashhad 2015-03-01
• Series: پژوهشهای زراعی ایران
• Subjects: روش‌های خاک‌ورزی; عملکرد محصول; نسبت جذب سدیم; هدایت الکتریکی
• Online Access: https://jcesc.um.ac.ir/article_37099_c95a78b08be2eaff0951d6144a9fa947.pdf
• ISSN: 2008-1472; 2423-3978

از جمله راهکارهای اساسی در کنترل نمودن خاک‌های متاثر از شوری، به‌کارگیری روش خاک‌ورزی مناسب است. بدین منظور آزمایشی جهت تعیین اثرات روش‌های مختلف خاک‌ورزی بر انتشار املاح و عملکرد گندم در یک خاک شور-سدیمی با استفاده از طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل گاوآهن برگردان‌دار+دیسک‌ (T1)، گاوآهن‌قلمی+دیسک (T2)، زیرشکن+گاوآهن‌برگردان‌دار+دیسک (T3)، زیرشکن+گاوآهن قلمی+دیسک (T4)، زیرشکن+روتوتیلر (T5) و گاوآهن بدون صفحه برگردان‌دار+دیسک (T6) بودند. در هر یک از تیمارها هدایت الکتریکی عصاره اشباع خاک، اسیدیته خاک، نسبت جذب سدیم، مقاومت به‌نفوذ و عملکرد محصول اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد کاربرد زیر‌شکن قبل از اعمال خاک‌ورزی T3 وT4 موجب کاهش معنی‌دار شوری خاک نسبت به روش خاک‌ورزی T1 به میزان 8/17 و 3/10 درصد گردید. مقایسه میانگین‌ها آشکار ساخت نسبت جذب سدیم متاثر از روش‌های مختلف خاک‌ورزی بوده است. بیشترین نسبت جذب سدیم به میزان 39/19 درصد در روش خاک‌ورزی مرسوم T1 مشاهده شد و استفاده از گاوآهن قلمی در سیستم کم‌خاک‌ورزی T2، موجب کاهش نسبت جذب سدیم به میزان1/4 درصد نسبت به T1 گردید. یافته‌ها هم‌چنین نشان داد استفاده از زیر‌شکن در روش خاک‌ورزی T3 نسبت به روش‌های خاک‌ورزی مرسوم و کم‌خاک‌ورزی (T2وT1) موجب کاهش معنی‌دار نسبت جذب سدیم به‌ترتیب به‌میزان 4/23 و 1/20 درصد گردید. هم‌چنین میزان عملکرد محصول در واکنش به روش‌های مختلف خاک‌ورزی اختلاف معنی‌داری از خود نشان داد.