مقایسه سیاستهای کاهش برداشت آب و افزایش راندمان آبیاری: مطالعه موردی استان خراسان رضوی
به منظور مقایسه تأثیر سیاست کاهش برداشت آب از منابع آب زیرزمینی و سیاست افزایش راندمان آبیاری بر روی کسری مخازن آب‌های زیرزمینی، میزان تولید، خالص واردات، خالص منافع اجتماعی و درآمد کشاورزان در استان خراسان رضوی، پنج شهرستان شامل: مشهد، سبزوار، نیشابور، تربت‌جام و تربت‌حیدریه انتخاب و تأثیر این سیاس...
| Main Authors: | , , , , |
|---|---|
| Format: | Article |
| Language: | fas |
| Published: |
Agricultural Planning, Economics, and Rural Development Research Institute (APERDRI)
2020-08-01
|
| Series: | اقتصاد کشاورزی و توسعه |
| Subjects: | |
| Online Access: | http://aead.agri-peri.ac.ir/article_122324_8b994fddeb1d05c50a3efbe270c067b1.pdf |
| id |
doaj-7608df8c58ce43bb8ca9251fc681f92c |
|---|---|
| record_format |
Article |
| spelling |
doaj-7608df8c58ce43bb8ca9251fc681f92c2021-09-17T08:57:31ZfasAgricultural Planning, Economics, and Rural Development Research Institute (APERDRI)اقتصاد کشاورزی و توسعه1022-42112645-64432020-08-0128222725910.30490/aead.2020.275765.1040122324مقایسه سیاستهای کاهش برداشت آب و افزایش راندمان آبیاری: مطالعه موردی استان خراسان رضویشجاعت زارع0حمید محمدی1محمود صبوحی2محمود احمدپور برازجانی3سید احمد محدث حسینی4استادیار گروه تحقیقات اقتصادی، اجتماعی و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهداستادیارگروه اقتصاد کشاورزی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه زابلاستاد گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهداستادیار گروه اقتصاد کشاورزی،، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل،استادیار گروه تحقیقات اقتصادی، اجتماعی و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایرانبه منظور مقایسه تأثیر سیاست کاهش برداشت آب از منابع آب زیرزمینی و سیاست افزایش راندمان آبیاری بر روی کسری مخازن آب‌های زیرزمینی، میزان تولید، خالص واردات، خالص منافع اجتماعی و درآمد کشاورزان در استان خراسان رضوی، پنج شهرستان شامل: مشهد، سبزوار، نیشابور، تربت‌جام و تربت‌حیدریه انتخاب و تأثیر این سیاست ها با استفاده از نوعی مدل برنامه‌ریزی ریاضی مثبت (PMP_GME) بررسی گردید. بررسی تأثیر کاهش برداشت آب نشان داد که این سیاست اگرچه می‌تواند باعث ایجاد تعادل در برداشت آب گردد و مصرف انرژی را تا 25 درصد کاهش دهد اما موجب کاهش تولید محصولات مهمی مانند گندم و افزایش هزینه‌های اجتماعی بخصوص کاهش درآمد کشاورزان و افزایش واردات میشود. به‌طوری که هزینه‌های اجتماعی را بین 20 تا 43 درصد افزایش داده و هزینه هر متر مکعب آب صرفه‌جویی شده بین 4540 تا 6360 ریال خواهد بود. جایگزینی سامانه‌های جدید بجای قدیمی و افزایش راندمان آبیاری در حد پتانسیل بدون افزایش سطح زیر کشت، کسری مخزن را 94 درصد کاهش می‌دهد. با وجودی که بستن چاه‌های غیرمجاز از الزامات قانونی است اما اجرای آن نمی‌تواند موجب ایجاد تعادل در برداشت شود. جهت کسب نتیجه مطلوب لازم است تا ضمن بستن چاه‌های غیرمجاز نسبت به کاهش تدریجی پروانه چاه‌های مجاز اقدام نموده و با اعطای تسهیلات و خدمات مشاوره‌ای کشاورزان را در جهت افزایش راندمان یاری نمود.http://aead.agri-peri.ac.ir/article_122324_8b994fddeb1d05c50a3efbe270c067b1.pdfچاه‌های غیرمجازسیاست کاهش برداشتکسری مخزنراندمان آبیاریهزینه‌های اجتماعیخراسان رضوی |
| collection |
DOAJ |
| language |
fas |
| format |
Article |
| sources |
DOAJ |
| author |
شجاعت زارع حمید محمدی محمود صبوحی محمود احمدپور برازجانی سید احمد محدث حسینی |
| spellingShingle |
شجاعت زارع حمید محمدی محمود صبوحی محمود احمدپور برازجانی سید احمد محدث حسینی مقایسه سیاستهای کاهش برداشت آب و افزایش راندمان آبیاری: مطالعه موردی استان خراسان رضوی اقتصاد کشاورزی و توسعه چاه‌های غیرمجاز سیاست کاهش برداشت کسری مخزن راندمان آبیاری هزینه‌های اجتماعی خراسان رضوی |
| author_facet |
شجاعت زارع حمید محمدی محمود صبوحی محمود احمدپور برازجانی سید احمد محدث حسینی |
| author_sort |
شجاعت زارع |
| title |
مقایسه سیاستهای کاهش برداشت آب و افزایش راندمان آبیاری: مطالعه موردی استان خراسان رضوی |
| title_short |
مقایسه سیاستهای کاهش برداشت آب و افزایش راندمان آبیاری: مطالعه موردی استان خراسان رضوی |
| title_full |
مقایسه سیاستهای کاهش برداشت آب و افزایش راندمان آبیاری: مطالعه موردی استان خراسان رضوی |
| title_fullStr |
مقایسه سیاستهای کاهش برداشت آب و افزایش راندمان آبیاری: مطالعه موردی استان خراسان رضوی |
| title_full_unstemmed |
مقایسه سیاستهای کاهش برداشت آب و افزایش راندمان آبیاری: مطالعه موردی استان خراسان رضوی |
| title_sort |
مقایسه سیاستهای کاهش برداشت آب و افزایش راندمان آبیاری: مطالعه موردی استان خراسان رضوی |
| publisher |
Agricultural Planning, Economics, and Rural Development Research Institute (APERDRI) |
| series |
اقتصاد کشاورزی و توسعه |
| issn |
1022-4211 2645-6443 |
| publishDate |
2020-08-01 |
| description |
به منظور مقایسه تأثیر سیاست کاهش برداشت آب از منابع آب زیرزمینی و سیاست افزایش راندمان آبیاری بر روی کسری مخازن آب‌های زیرزمینی، میزان تولید، خالص واردات، خالص منافع اجتماعی و درآمد کشاورزان در استان خراسان رضوی، پنج شهرستان شامل: مشهد، سبزوار، نیشابور، تربت‌جام و تربت‌حیدریه انتخاب و تأثیر این سیاست ها با استفاده از نوعی مدل برنامه‌ریزی ریاضی مثبت (PMP_GME) بررسی گردید. بررسی تأثیر کاهش برداشت آب نشان داد که این سیاست اگرچه می‌تواند باعث ایجاد تعادل در برداشت آب گردد و مصرف انرژی را تا 25 درصد کاهش دهد اما موجب کاهش تولید محصولات مهمی مانند گندم و افزایش هزینه‌های اجتماعی بخصوص کاهش درآمد کشاورزان و افزایش واردات میشود. به‌طوری که هزینه‌های اجتماعی را بین 20 تا 43 درصد افزایش داده و هزینه هر متر مکعب آب صرفه‌جویی شده بین 4540 تا 6360 ریال خواهد بود. جایگزینی سامانه‌های جدید بجای قدیمی و افزایش راندمان آبیاری در حد پتانسیل بدون افزایش سطح زیر کشت، کسری مخزن را 94 درصد کاهش می‌دهد. با وجودی که بستن چاه‌های غیرمجاز از الزامات قانونی است اما اجرای آن نمی‌تواند موجب ایجاد تعادل در برداشت شود. جهت کسب نتیجه مطلوب لازم است تا ضمن بستن چاه‌های غیرمجاز نسبت به کاهش تدریجی پروانه چاه‌های مجاز اقدام نموده و با اعطای تسهیلات و خدمات مشاوره‌ای کشاورزان را در جهت افزایش راندمان یاری نمود. |
| topic |
چاه‌های غیرمجاز سیاست کاهش برداشت کسری مخزن راندمان آبیاری هزینه‌های اجتماعی خراسان رضوی |
| url |
http://aead.agri-peri.ac.ir/article_122324_8b994fddeb1d05c50a3efbe270c067b1.pdf |
| work_keys_str_mv |
AT sẖjạʿtzạrʿ mqạyshsyạsthạyḵạhsẖbrdạsẖtậbwạfzạysẖrạndmạnậbyạrymṭạlʿhmwrdyạstạnkẖrạsạnrḍwy AT ḥmydmḥmdy mqạyshsyạsthạyḵạhsẖbrdạsẖtậbwạfzạysẖrạndmạnậbyạrymṭạlʿhmwrdyạstạnkẖrạsạnrḍwy AT mḥmwdṣbwḥy mqạyshsyạsthạyḵạhsẖbrdạsẖtậbwạfzạysẖrạndmạnậbyạrymṭạlʿhmwrdyạstạnkẖrạsạnrḍwy AT mḥmwdạḥmdpwrbrạzjạny mqạyshsyạsthạyḵạhsẖbrdạsẖtậbwạfzạysẖrạndmạnậbyạrymṭạlʿhmwrdyạstạnkẖrạsạnrḍwy AT sydạḥmdmḥdtẖḥsyny mqạyshsyạsthạyḵạhsẖbrdạsẖtậbwạfzạysẖrạndmạnậbyạrymṭạlʿhmwrdyạstạnkẖrạsạnrḍwy |
| _version_ |
1717377429394161664 |