اسبان ورجاوند؛ تطوّر ارجمندی اسب نزد هندی‌ایرانیان، پیش و از پس مهاجرت

اسب جایگاهی بس ارزنده‌ و نقش بسیار پررنگی در میان تیره‌های هندی‌ایرانی داشته است. این جایگاه ارزندۀ اسب در متن‌های دینی هندیان و ایرانیان یعنی وداها و اوستا بازتاب و نمود چشمگیری داشته است. این بازتاب را در متن‌های کهن همچون ریگ‌ودا و نیز یشت‌های کهن می‌توان دید. افزون بر این، در میان سکاها نیز اسب...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: سید مهدی موسوی, شاهین آریامنش
Format: Article
Language:fas
Published: Institute for Humanities and Cultural Studies 2019-08-01
Series:تحقیقات تاریخ اجتماعی
Subjects:
Online Access:http://socialhistory.ihcs.ac.ir/article_4073_33cbb3a0e4ed94b9d6a5bd0333880b88.pdf
id doaj-7639cc952015423e8fc450c4e16f28e5
record_format Article
spelling doaj-7639cc952015423e8fc450c4e16f28e52021-03-06T08:32:11ZfasInstitute for Humanities and Cultural Studiesتحقیقات تاریخ اجتماعی2383-04842383-04922019-08-019129731910.30465/shc.2019.24377.18704073اسبان ورجاوند؛ تطوّر ارجمندی اسب نزد هندی‌ایرانیان، پیش و از پس مهاجرتسید مهدی موسوی0شاهین آریامنش1دانشیار باستان‌شناسی/ دانشگاه تربیت مدرسدکتری باستان‌شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، گروه پژوهشی باستان‌کاوی تیسافرناسب جایگاهی بس ارزنده‌ و نقش بسیار پررنگی در میان تیره‌های هندی‌ایرانی داشته است. این جایگاه ارزندۀ اسب در متن‌های دینی هندیان و ایرانیان یعنی وداها و اوستا بازتاب و نمود چشمگیری داشته است. این بازتاب را در متن‌های کهن همچون ریگ‌ودا و نیز یشت‌های کهن می‌توان دید. افزون بر این، در میان سکاها نیز اسب اهمیت فراوانی داشته چنانکه سکاها با خاکسپاری‌های پر زرق ‌و برقِ درگذشتگان‌ خود همراه با اسب‌های سپندشان چه در نزد مردمان دورۀ باستان و چه در نزد پژوهشگران امروزی نام و آوازه‌ای سخت پیدا کرده‌اند. این پژوهش به این پرسش و مسئله می‌پردازد که چه عامل‌هایی باعث شده است که اسب در متن‌های دینی هندی‌ایرانیان جایگاه سپندی پیدا کند؟ نتایج این پژوهش برپایۀ نظریۀ ماتریالیسم فرهنگی ماروین هریس نشان می‌دهد که اسب در آغاز به دلایل اقتصادی وجهی سپند پیدا کرده و در متن‌های آیینی مهم جلوه می‌کند چنانکه این ارجمندی در یافته‌های باستان‌شناسی محوطه‌های گوناگون نیز بازتاب یافته است. بااین‌حال اسب رفته رفته نقش آیینی خود را از دست می‌دهد چنانکه اشاره به اسب در متن‌های متأخر پهلوی رنگ می‌بازد و چندان جلوه‌گری نمی‌کند و صرفاً نقش جنگاورانۀ آن مهم جلوه می‌کند. داده‌های این پژوهش به روش اسنادی تهیه شده و با رویکردی تفسیرگرایانه به تحلیل این موضوع می‌پردازد.http://socialhistory.ihcs.ac.ir/article_4073_33cbb3a0e4ed94b9d6a5bd0333880b88.pdfاسبهندی‌ایرانیانآییناقتصادماتریالسیم فرهنگی
collection DOAJ
language fas
format Article
sources DOAJ
author سید مهدی موسوی
شاهین آریامنش
spellingShingle سید مهدی موسوی
شاهین آریامنش
اسبان ورجاوند؛ تطوّر ارجمندی اسب نزد هندی‌ایرانیان، پیش و از پس مهاجرت
تحقیقات تاریخ اجتماعی
اسب
هندی‌ایرانیان
آیین
اقتصاد
ماتریالسیم فرهنگی
author_facet سید مهدی موسوی
شاهین آریامنش
author_sort سید مهدی موسوی
title اسبان ورجاوند؛ تطوّر ارجمندی اسب نزد هندی‌ایرانیان، پیش و از پس مهاجرت
title_short اسبان ورجاوند؛ تطوّر ارجمندی اسب نزد هندی‌ایرانیان، پیش و از پس مهاجرت
title_full اسبان ورجاوند؛ تطوّر ارجمندی اسب نزد هندی‌ایرانیان، پیش و از پس مهاجرت
title_fullStr اسبان ورجاوند؛ تطوّر ارجمندی اسب نزد هندی‌ایرانیان، پیش و از پس مهاجرت
title_full_unstemmed اسبان ورجاوند؛ تطوّر ارجمندی اسب نزد هندی‌ایرانیان، پیش و از پس مهاجرت
title_sort اسبان ورجاوند؛ تطوّر ارجمندی اسب نزد هندی‌ایرانیان، پیش و از پس مهاجرت
publisher Institute for Humanities and Cultural Studies
series تحقیقات تاریخ اجتماعی
issn 2383-0484
2383-0492
publishDate 2019-08-01
description اسب جایگاهی بس ارزنده‌ و نقش بسیار پررنگی در میان تیره‌های هندی‌ایرانی داشته است. این جایگاه ارزندۀ اسب در متن‌های دینی هندیان و ایرانیان یعنی وداها و اوستا بازتاب و نمود چشمگیری داشته است. این بازتاب را در متن‌های کهن همچون ریگ‌ودا و نیز یشت‌های کهن می‌توان دید. افزون بر این، در میان سکاها نیز اسب اهمیت فراوانی داشته چنانکه سکاها با خاکسپاری‌های پر زرق ‌و برقِ درگذشتگان‌ خود همراه با اسب‌های سپندشان چه در نزد مردمان دورۀ باستان و چه در نزد پژوهشگران امروزی نام و آوازه‌ای سخت پیدا کرده‌اند. این پژوهش به این پرسش و مسئله می‌پردازد که چه عامل‌هایی باعث شده است که اسب در متن‌های دینی هندی‌ایرانیان جایگاه سپندی پیدا کند؟ نتایج این پژوهش برپایۀ نظریۀ ماتریالیسم فرهنگی ماروین هریس نشان می‌دهد که اسب در آغاز به دلایل اقتصادی وجهی سپند پیدا کرده و در متن‌های آیینی مهم جلوه می‌کند چنانکه این ارجمندی در یافته‌های باستان‌شناسی محوطه‌های گوناگون نیز بازتاب یافته است. بااین‌حال اسب رفته رفته نقش آیینی خود را از دست می‌دهد چنانکه اشاره به اسب در متن‌های متأخر پهلوی رنگ می‌بازد و چندان جلوه‌گری نمی‌کند و صرفاً نقش جنگاورانۀ آن مهم جلوه می‌کند. داده‌های این پژوهش به روش اسنادی تهیه شده و با رویکردی تفسیرگرایانه به تحلیل این موضوع می‌پردازد.
topic اسب
هندی‌ایرانیان
آیین
اقتصاد
ماتریالسیم فرهنگی
url http://socialhistory.ihcs.ac.ir/article_4073_33cbb3a0e4ed94b9d6a5bd0333880b88.pdf
work_keys_str_mv AT sydmhdymwswy ạsbạnwrjạwndtṭwrạrjmndyạsbnzdhndyạyrạnyạnpysẖwạzpsmhạjrt
AT sẖạhynậryạmnsẖ ạsbạnwrjạwndtṭwrạrjmndyạsbnzdhndyạyrạnyạnpysẖwạzpsmhạjrt
_version_ 1724229744796368896