Kemoterapi Alan Kanser Hastalarında Uyku Kalitesinin Değerlendirilmesi

• Main Author: Fahriye Pazarcıkcı
• Format: Article
• Language: English
• Published: Mehmet Akif Ersoy University 2017-11-01
• Series: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi
• Subjects: Uyku kalitesi; uyku bozukluğu; kanser; kemoterapi
• Online Access: http://dergipark.gov.tr/maeusabed/issue/31832/292260?publisher=mehmetakif

Giriş: Kanser hastaları için uyku bozukluğu oldukça sık rastlanan ve rahatsızlık verici bir yakınmadır. Yeterli ve kaliteli uyku bireyin temel gereksinimlerindendir ve yaşam kalitesi kadar psikofizyolojik sağlığın korunması için de gereklidir.Amaç: Bu çalışma, kemoterapi öncesi ve sonrası kanser hastalarında meydana gelen uyku bozukluğu düzeyini saptamak ve kanser hastalarında uyku bozukluklarının takip ve tedavisinin önemine vurgu yapmak amacıyla gerçekleştirilmiştir.Yöntem: Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastaneleri Zehra Ulusoy Onkoloji Merkezi kemoterapi ünitesinde, evre I-III meme, kolon veya akciğer kanseri tanısı alan, daha önce kemoterapi ve radyoterapi almamış 30 hasta ile yürütülmüştür. Veriler Sosyodemografik Özellik Formu ve Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde yüzdelik dağılım, Willcoxan İşaretli Sıralar testleri kullanılmıştır.Bulgular: Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi’ne (global skor ≥ 5 olanlar) göre kemoterapi alan kanser hastalarında kötü uyku kalitesi oranı, kemoterapi öncesi %96,7 ve altı kür kemoterapi sonrası %100’dür. Çalışmaya katılan bireylerde iki ölçüm arasında öznel uyku kalitesi anlamlı olarak artarken, uyku süreleri anlamlı olarak azalmıştır. Araştırmamızda, Global PUKİ puanları ile sosyodemografik ve klinik özellikler arasında anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Sonuç: Kemoterapi alan kanser hastalarında uyku kalitesi bozulmaktadır. Uyku bozukluğunun yaşam kalitesine olumsuz etkileri bilinmesine rağmen hem hastalar hem de sağlık çalışanları tarafından göz ardı edilmektedir. Dolayısıyla tedavi sürecinde uyku kalitesinin değerlendirilmesine ve hastaların bu açıdan desteklenmesine ihtiyaç bulunmaktadır. Anahtar kelimeler: Uyku kalitesi, uyku bozukluğu, kanser, kemoterapi.