İŞ TATMİNİ PSİKOLOJİK SAHİPLENME İLİŞKİSİNDE LİDER ÜYE ETKİLEŞİMİNİN DÜZENLEYİCİLİK ETKİSİ

• Main Authors: Metin IŞIK, Zeki UÇAR
• Format: Article
• Language: English
• Published: Dokuz Eylul University 2019-12-01
• Series: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
• Subjects: i̇ş tatmini; psikolojik sahiplenme; lider üye etkileşimi; düzenleyicilik; job satisfaction; psychological ownership; leader-member exchange; moderating role
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/884799

ÖZ: Liderin astlarıyla olan etkileşimine ve bu etkileşimin kalitesine vurgu yapan lider üye etkileşimi (LEÜ) teorisi, liderlik araştırmaları için geleneksel liderlik teorilerinden faklı bir perspektif sunarken, örgüt ve yönetim araştırmalarına sıklıkla konu olmaktadır. Özellikle de liderin astlarıyla olan etkileşim kalitesinin olumlu pek çok işgören tutum ve davranışlarını pozitif yönde etkilediği literatür incelemesinden anlaşılmaktadır. Ancak, LÜE’nin olumlu bilişsel, duygusal, tutumsal ya da davranışsal faktörleri ne şekilde etkilediği, bu etkilerin direkt mi? Dolaylı mı? Yoksa farklı bağlamların ilişkileri üzerindeki düzenleyicilik etkisinden mi(?) kaynaklandığının araştırılması gerekmektedir. Bu çalışmada, LÜE’in iş tatmini ve psikolojik sahiplik ilişkisi üzerindeki düzenleyicilik etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Araştırma verileri Bitlis faaliyet gösteren dört farklı tekstil işletmesi çalışanlarından elde edilmiştir. Veriler üzerinde güvenilirlik, geçerlilik, faktör ve hiyerarşik regresyon analizleri yapılmıştır. Araştırmada düzenleyicilik etkisinin düşük, orta ve yüksek olduğu durumlar Process Makrosu ile analiz edilmiştir. Analizler sonucunda; iş tatminin psikolojik sahiplenmeyi olumlu yönde yüksek düzeyde etkilediği ve LÜE’in iş tatmini ve psikolojik sahiplik ilişkisi üzerinde etkisi olduğu ve bu ilişkiyi kuvvetlendirdiği bulgulanmıştır. ABSTRACT: Leader-Member exchange (LMX) theory, which emphasizes the interaction between leader and its subordinates and the quality of this interaction, while it offers a different perspective from traditional leadership theories for leadership research, it is often the subject of organizational and management research. Especially, the positive effects of the quality of the leader’s interaction with the subordinates on employee attitudes and behaviours were determined in the literature review. However, how and in which direction LMX directly, indirectly or moderately influences the positive cognitive, affective, attitudinal or behavioural factors still needs a further explanation. The aim of this study is to investigate the moderator effect of LMX on the relationship between job satisfaction and psychological ownership. Data were obtained from four different textile companies operating in Bitlis, Turkey. Reliability, validity, exploratory factor and hierarchical regression analyzes were performed on the data. In the study, the low, medium and high moderator effects were analyzed by Process Macro. As a result of the analysis; it was found that job satisfaction had a high positive effect on psychological ownership and LMX had a moderator effect on job satisfaction and psychological ownership relationship.