We krwi: Naruszenia integralności wizerunku papieża 2000-2020

• Main Author: Joanna B. Bednarek
• Format: Article
• Language: English
• Published: Institute of Art of the Polish Academy of Sciences 2021-06-01
• Series: Pamiętnik Teatralny
• Subjects: performans społeczny; skandal; kultura prawomocna; tożsamość prawomocna; religia; papież
• Online Access: https://czasopisma.ispan.pl/index.php/pt/article/view/579

Artykuł dotyczy dwóch performansów społecznych, jakimi były naruszenia integralności prac Maurizia Cattelana La Nona Ora (2000) oraz Jerzego Kaliny Zatrute źródło (2020). Korzystając z narzędzi analizy działań performatywnych, autorka szuka odpowiedzi na pytania: na czym polegała interwencja (działanie) i w czyim imieniu była dokonywana (cel). Korzystając z pojęć zaczerpniętych z prac Pierre’a Bourdieu i Manuela Castellsa, tłumaczy skandaliczny potencjał obu dzieł. Głównym kontekstem analizy jest wizerunek Jana Pawła II w kulturze polskiej i w przestrzeni publicznej; dodatkowy kontekst artykułu stanowi protest przeciwko zaostrzeniu prawa antyaborcyjnego (2020). Analiza odsłania mechanizm obu wydarzeń: dzieło sztuki zakłócało (2000) / reprezentowało (2020) porządek kultury prawomocnej, dlatego wywołało działania performatywne mające na celu obronę i utrzymanie (2000) / zakłócenie i zmianę (2020) status quo; w obu przypadkach doszło do naruszenia dominującego w przestrzeni dyskursywnej wizerunku Jana Pawła II (w roku 2000 – dzieło; w 2020 – performans aktywistek).