تأثیر همزیستی قارچ Trichoderma atroviride بر ویژگی های رشد و عملکرد دو رقم کلزا (Brassica napus L.) در خاک آلوده تیمار شده با نیترات مس

• Main Authors: الهه تشکری فرد, فاطمه تقوی قاسمخیلی, همت اله پیردشتی, محمد علی تاجیک قنبری, محمد علی بهمنیار
• Format: Article
• Language: fas
• Published: Ferdowsi University of Mashhad 2017-03-01
• Series: پژوهشهای زراعی ایران
• Subjects: آلودگی; تریکودرما; عملکرد دانه; فلزات سنگین
• Online Access: https://jcesc.um.ac.ir/article_37845_9cd75aa5577d1638a9ecc1540f0875f4.pdf
• ISSN: 2008-1472; 2423-3978

به منظور بررسی اثر قارچ Trichoderma atroviride بر ویژگی‌های رشدی دو رقم کلزا در سطوح مختلف نیترات مس، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو سطح کاربرد و عدم کاربرد قارچ، چهار سطح نیترات مس (صفر، 50، 100 و 150 میلی گرم بر لیتر) و دو رقم کلزا (هایولا 401 و ساری گل) در سه تکرار به‌صورت گلدانی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1389 اجرا شد. نتایج آزمایش نشان داد که تعداد غلاف در شاخه اصلی در رقم هایولا 401 با افزایش آلاینده در خاک روند کاهشی داشت اما در رقم ساری گل، بالاترین میزان این صفت (حدود 36 عدد) در سطح 50 میلی گرم بر لیتر نیترات مس مشاهده شد. حضور قارچ تریکودرما، تعداد غلاف شاخه فرعی را در رقم هایولا 401 و ساری گل به ترتیب حدود 64 درصد و 5/2 برابر افزایش داد. همچنین بیشترین تعداد غلاف در شاخه فرعی در تیمار کاربرد تریکودرما و سطح 150 میلی گرم بر لیتر نیترات مس حدود 3/1 برابر نسبت به عدم کاربرد تریکودرما مشاهده شد. بیشترین ارتفاع بوته به ترتیب حدود 100 و 120 سانتی‌متر در ارقام هایولا 401 و ساری گل با کاربرد قارچ در سطح 100 میلی گرم بر لیتر نیترات مس به دست آمد. حضور تریکودرما در خاک در سطح 150 میلی گرم بر لیتر نیترات مس توانست طول غلاف شاخه اصلی را در رقم هایولا 401 (حدود 16 سانتی‌متر) بیشتر از رقم ساری گل (حدود 7 سانتی‌متر) افزایش دهد. در مجموع، به نظر می رسد که قارچ تریکودرما باعث بهبود ویژگی‌های رشدی گیاه کلزا در سطوح بالای عنصر مس در خاک می شود.