Akciğer X-ray görüntülerinde nodül gelişimi takibi

Akciğer nodülleri kanser vakalarında sıkça gözlenmektedir. Günümüzde nodüller, tomografi veya MRI gibi teknolojiler kullanılarak görüntülenebilmektedir. Ancak, x-ray görüntüleme yaygın kullanımının yanı sıra düşük maliyetli bir yöntemdir. Bu bağlamda, nodüllerin gelişimlerinin sık aralıklarla takip...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: Emre SÜMER, Muharrem ENGİN, Muhteşem AĞILDERE, Hasan OĞUL
Format: Article
Language:English
Published: Pamukkale University 2018-10-01
Series:Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/pub/pajes/issue/39683/469725?publisher=pamukkale
id doaj-9c1f2e6cb34844059faefc78e105266a
record_format Article
spelling doaj-9c1f2e6cb34844059faefc78e105266a2020-11-25T01:42:39ZengPamukkale UniversityPamukkale University Journal of Engineering Sciences1300-70092147-58812018-10-01245934941218Akciğer X-ray görüntülerinde nodül gelişimi takibiEmre SÜMERMuharrem ENGİNMuhteşem AĞILDEREHasan OĞULAkciğer nodülleri kanser vakalarında sıkça gözlenmektedir. Günümüzde nodüller, tomografi veya MRI gibi teknolojiler kullanılarak görüntülenebilmektedir. Ancak, x-ray görüntüleme yaygın kullanımının yanı sıra düşük maliyetli bir yöntemdir. Bu bağlamda, nodüllerin gelişimlerinin sık aralıklarla takip edilmesinde x-ray görüntülerinin kullanılması birçok yönden fayda sağlamaktadır. Bu çalışmada akciğer x-ray görüntülerinden nodüllerin gelişimlerini otomatik olarak takip edebilen üç aşamalı yenilikçi bir yaklaşım önerilmiştir. İlk aşamada; bir hastaya ait nodül gelişiminin değerlendirilebilmesi için farklı zamanlarda çekilen görüntülerin üst üste bindirilmesi gerçekleştirilmiştir. Üst üste bindirme yapabilmek için öz nitelik çıkarma ve eşleştirme yöntemleri kullanılarak homografi matrisi elde edilmiş ve sonrasında görüntü çakıştırma işlemi gerçekleştirilmiştir. İkinci aşamada; çakıştırılmış görüntüler üzerindeki nodüllerin daha önceden bilinen konum bilgilerine göre her iki görüntüde eşleşen nodüller tespit edilmiştir. İlk görüntüde eşleşmeyen nodüllerin kaybolduğu, sadece ikinci görüntüde yer alan nodüllerin yeni ortaya çıktığı değerlendirilmiştir. Son aşamada; nodüller, görüntü üzerinde piksel kümesinden oluşan kapalı alan olarak değerlendirilmiş olup eşleşmeden sonra kapalı alanların oluşturduğu alan bilgileri hesaplanmıştır. Bu şekilde büyüme ya da küçülme durumları sayısal olarak ortaya konulmuştur. Geliştirilen yaklaşımın test edilmesi için Başkent Üniversitesi Radyoloji Bölümü tarafından temin edilen hasta veri kümesi kullanılmıştır. Test sonuçlarının doğrulanması uzman bir radyolog desteği ile gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada sunulan nodül gelişim takip sisteminde umut verici sonuçlara ulaşılmıştır.https://dergipark.org.tr/tr/pub/pajes/issue/39683/469725?publisher=pamukkalex-ray imageslung nodulesimage registrationnodule matchingnodule progressionx-ray görüntüleriakciğer nodüllerigörüntü çakıştırmanodül eşleştirmenodül gelişim takibi
collection DOAJ
language English
format Article
sources DOAJ
author Emre SÜMER
Muharrem ENGİN
Muhteşem AĞILDERE
Hasan OĞUL
spellingShingle Emre SÜMER
Muharrem ENGİN
Muhteşem AĞILDERE
Hasan OĞUL
Akciğer X-ray görüntülerinde nodül gelişimi takibi
Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
x-ray images
lung nodules
image registration
nodule matching
nodule progression
x-ray görüntüleri
akciğer nodülleri
görüntü çakıştırma
nodül eşleştirme
nodül gelişim takibi
author_facet Emre SÜMER
Muharrem ENGİN
Muhteşem AĞILDERE
Hasan OĞUL
author_sort Emre SÜMER
title Akciğer X-ray görüntülerinde nodül gelişimi takibi
title_short Akciğer X-ray görüntülerinde nodül gelişimi takibi
title_full Akciğer X-ray görüntülerinde nodül gelişimi takibi
title_fullStr Akciğer X-ray görüntülerinde nodül gelişimi takibi
title_full_unstemmed Akciğer X-ray görüntülerinde nodül gelişimi takibi
title_sort akciğer x-ray görüntülerinde nodül gelişimi takibi
publisher Pamukkale University
series Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
issn 1300-7009
2147-5881
publishDate 2018-10-01
description Akciğer nodülleri kanser vakalarında sıkça gözlenmektedir. Günümüzde nodüller, tomografi veya MRI gibi teknolojiler kullanılarak görüntülenebilmektedir. Ancak, x-ray görüntüleme yaygın kullanımının yanı sıra düşük maliyetli bir yöntemdir. Bu bağlamda, nodüllerin gelişimlerinin sık aralıklarla takip edilmesinde x-ray görüntülerinin kullanılması birçok yönden fayda sağlamaktadır. Bu çalışmada akciğer x-ray görüntülerinden nodüllerin gelişimlerini otomatik olarak takip edebilen üç aşamalı yenilikçi bir yaklaşım önerilmiştir. İlk aşamada; bir hastaya ait nodül gelişiminin değerlendirilebilmesi için farklı zamanlarda çekilen görüntülerin üst üste bindirilmesi gerçekleştirilmiştir. Üst üste bindirme yapabilmek için öz nitelik çıkarma ve eşleştirme yöntemleri kullanılarak homografi matrisi elde edilmiş ve sonrasında görüntü çakıştırma işlemi gerçekleştirilmiştir. İkinci aşamada; çakıştırılmış görüntüler üzerindeki nodüllerin daha önceden bilinen konum bilgilerine göre her iki görüntüde eşleşen nodüller tespit edilmiştir. İlk görüntüde eşleşmeyen nodüllerin kaybolduğu, sadece ikinci görüntüde yer alan nodüllerin yeni ortaya çıktığı değerlendirilmiştir. Son aşamada; nodüller, görüntü üzerinde piksel kümesinden oluşan kapalı alan olarak değerlendirilmiş olup eşleşmeden sonra kapalı alanların oluşturduğu alan bilgileri hesaplanmıştır. Bu şekilde büyüme ya da küçülme durumları sayısal olarak ortaya konulmuştur. Geliştirilen yaklaşımın test edilmesi için Başkent Üniversitesi Radyoloji Bölümü tarafından temin edilen hasta veri kümesi kullanılmıştır. Test sonuçlarının doğrulanması uzman bir radyolog desteği ile gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada sunulan nodül gelişim takip sisteminde umut verici sonuçlara ulaşılmıştır.
topic x-ray images
lung nodules
image registration
nodule matching
nodule progression
x-ray görüntüleri
akciğer nodülleri
görüntü çakıştırma
nodül eşleştirme
nodül gelişim takibi
url https://dergipark.org.tr/tr/pub/pajes/issue/39683/469725?publisher=pamukkale
work_keys_str_mv AT emresumer akcigerxraygoruntulerindenodulgelisimitakibi
AT muharremengin akcigerxraygoruntulerindenodulgelisimitakibi
AT muhtesemagildere akcigerxraygoruntulerindenodulgelisimitakibi
AT hasanogul akcigerxraygoruntulerindenodulgelisimitakibi
_version_ 1725034869669494784