MARMARA DENİZİ DOĞUSUNDA KUZEY ANADOLU FAY HATTI ÜZERİNDE KAROT ÇALIŞMALARI: DENİZ SEVİYESİ DEĞİŞİMİ VE FAY ETKİNLİĞİ İLE İLGİLİ BULGULAR

• Main Authors: Erol SARI, Namık ÇAĞATAY
• Format: Article
• Language: English
• Published: General Directorate of Mineral Research and Exploration 2010-09-01
• Series: Bulletin of the Mineral Research and Exploration
• Subjects: Sea of Marmara; Sea level change; North Anatolian Fault; hydrothermal activity; submarine mass flow; -; hidrotermal etkinlik; Marmara Denizi; Su seviyesi değişimi; Kuzey Anadolu Fayı; denizaltı heyelanı
• Online Access: http://dergipark.gov.tr/bulletinofmre/issue/3958/52438?publisher=mta
• ISSN: 0026-4563; 2651-3048

Marmara Denizi doğusunda Kuzey Anadolu Fay zonu (KAFZ) üzerinde bulunan BUC-10A ve İZ-30 sediment karotları, sırasıyla Büyükçekmece'nin 12 km açığından ve Izmit Körfezi'nden alınmıştır. Bu karotların çökel istifi tektonik ve paleo-oşinografik süreçleri araştırmak amacıyla sedimentolojik ve jeokimyasal yöntemlerle incelenmiştir. BUC-10A sediment karotunda toplam inorganik karbonat (TIK, toplam kalsiyum karbonat olarak) miktarı ve toplam organik karbon (TOK) içeriği sırasıyla %12.1-34.3 ve %0.5-4.1 aralığında değişir. Söz konusu sediment karotun da 1.60-2.43 m arasında organik maddece zengin sapropel tabakası ayırt edilmiştir. Aynı karotun metal konsantrasyonlarının değişim aralıkları Cr: 55-96, Cu: 21-37, Ni: 63 39-74, Mn: 345-693, Pb: 19-34, Zn: 79-143 ppm, Fe: % 2.30-3.15'dir. IZ-30 karotunda TOK , TIK, Cr, Cu, Fe, Ni, Mn, Pb ve Zn değerlerinin değişim aralıkları sırasıyla % 0.40-1.70, %0.25-31.1, 39-87 ppm, 13-32 ppm, % 2.10-4.80, 18-41 ppm, 315-528 ppm, 7-21 ppm ve 78-185 ppm'dir. Alınan karotlarda yapılan kalkofil metal (Fe, Mn, Cu, Pb, ve Zn) analizleri hidrotermal etkinliğe bağlı herhangi bir zenginleşmeyi göstermemektedir. Sedimentolojik çalışmalarla IZ 30 karotunda günümüzden önce (GÖ) 3276±48 takvim yılı yaşında, muhtemelen tektonik aktivite ile tetiklenmiş bir kütle akması saptanmıştır. Bu karotun tabanına yakın bir bölümünde günümüz su seviyesine göre -49,5 m derinlikte GÖ 9364±64 yıl olarak yaşlandırılan eski bir kıyı çizgisi bulunmuştur