پیامد کاربرد دیازینون بر فراوانی و تنوع برخی ریزجانداران خاک در شرایط آزمایشگاهی

• Main Authors: فاطمه امانی, علی اکبر صفری سنجانی, فیروز ابراهیمی, شهرام نظریان
• Format: Article
• Language: fas
• Published: University of Tabriz 2019-10-01
• Series: Journal of Agricultural Science and Sustainable Production
• Subjects: اکتینومیست; تنوع زیستی; حشره‌کش ارگانوفسفره; خاک‌های آلوده; قارچ; غنای گونه‌ای
• Online Access: https://sustainagriculture.tabrizu.ac.ir/article_9389_def3ccd7cc76a48b61551850d1bb1251.pdf
• ISSN: 2476-4310; 2476-4329

استفاده‌ی گسترده از آفت‌کش‌های فسفره‌ی آلی به ویژه دیازینون علیه آفات گیاهی سبب آلودگی پهنه وسیعی از بوم سازه‌های خشکی و آبی خاک شده است. بنابراین در یک بررسی پیامد این آفت کش ارگانوفسفره بر برخی ریزجانداران مفید خاک بررسی شد. دریک پژوهش آزمایشگاهی آفت کش دیازینون در غلظت‌های 0، 4، 12، 50 mg.kg^-1 به خاک افزوده و گرماگذاری شد. در زمان‌های گوناگون از خاک نمونه برداری شد و پس از رقیق سازی در محیط کشت‌های قارچ‌ها، اکتینومیست‌ها، پسودوموناس‌ها، باکتری‌های روده‌ای و ازتوباکترها در سه تکرار کشت شدند. تجزیه آماری به شیوه تحلیل واریانس با اندازه گیری‌های تکراری بررسی شد. شاخص‌های تنوع گروه‌های ریزجانداران کشت پذیر در خاک تیمار شده با غلظت‌های گوناگون دیازینون نیز بررسی شد. در سنجش با شاهد آزمایش، در کاربرد mg.kg^-1 4 دیازینون در خاک فراوانی اکتینومیست‌ها و ازتوباکترها کاهش و فراوانی سودوموناس‌ها به اندازه چشم گیری افزایش یافتند و فراوانی قارچها و باکتری‌های روده‌ای ناهمانندی چشم گیری نداشتند. غلظت  mg.kg^-112 و 50 دیازینون فراوانی همه ریزجانداران بررسی شده را کاهش داد. غنای گونه‌ای خاک در تیمار mg.kg^-1 4 دیازینون بیش از شاهد آزمایش و در دیگر غلظت‌ها کاهش چشم‌گیری داشت. تنوع زیستی و یکنواختی گونه‌ای در همه‌ی غلظت‌های دیازینون در برابر شاهد آزمایش کاهش یافت، ولی شناسه چیرگی در سنجش با شاهد آزمایش افزایش داشت. بنابراین اغلب ریزجانداران بررسی شده خاک با این غلظت از آفت کش ناسازگار بودند و این موضوع می‌تواند سلامت و حاصلخیزی خاک را کاهش دهد.<br />