| Summary: | Genetik kaynaklar ıslahçıların yüksek
verim ve mineral içeriğine sahip yeni çeşitler geliştirebilmesi için çok
önemlidir. 2015-2016 yılları arasında Türkiye’nin Batı Anadolu bölgesinin
farklı bölgelerinden seksen üç Phaseolus populasyonu
toplanmıştır. Morfolojik karakterizasyon sonuçları ve tartılı derecelendirmeye
göre yirmi fasulye hattı 2016 yılında seçilmiştir. Yirmi fasulye hattının ve
iki ticari çeşidin fosfor, potasyum, bakır, çinko, mangan, demir, kalsiyum ve
magnezyum içerikleri tarla koşullarında test edilmiştir. Deneme 2017 yılı
yetiştirme periyodunda Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Araştırma ve
Uygulama Alanı’nda tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak
yürütülmüştür. Sonuçlar, fasulye hat ve çeşitleri arasında P (%0.94−1.30), K (%2.38-3.59), Cu (7.80-14.80 mg kg-1), Zn
(19.74-66.68 mg kg-1), Mn
(7.46-27.25 mg kg-1), Fe
(48.98-182.45 mg kg-1), Ca
(0.18-0.48 mg kg-1) ve Mg
(0.56-0.71 mg kg-1) yüksek
oranda varyasyon göstermiştir. K ve Zn
(r=0.447; P<0.05), P ve Fe (r=0.485;
P<0.05), Ca ve Mg (r=0.693; P<0.01) arasında pozitif yönde korelasyon
bulunmuştur. Ana bileşen analizine göre toplam çeşitliliğin %73’ünden ilk 4
temel komponentin sorumlu olduğu görülmüştür. Ylv-14, Ylv-32, Blck-7, Blksr-3
ve Brs-22 hatları sırasıyla Fe ve P, Cu ve Mn, Ca ve Mg, Zn, ve K bakımından
daha yüksek mineral içeriğine sahip olduğu tespit edilmiştir. Bu sebeplerden
dolayı, bu hatlar fasulye tohumlarının biyofortifikasyonu için ümitvar adayları
temsil etmekte ve Türkiye’de çeşit olarak tescillenebilir. Ayrıca bu hatlar,
yakın gelecekte etkili ıslah programları için biparental haritalama populasyonu
geliştirilerek QTL bölgelerinin tanımlanması amacıyla da kullanılabilir.
|
|---|
