بررسی تئوری‌های اخلاقی پایه و اصول اخلاق پزشکی

مقدمه: تئوری‌های اخلاقی پایه، زیربناها و اندیشه‌های پایدار فلسفی است که مبدأ شکل‌گیری اصول اخلاقی ثابت می‌گردد. با توجه به تأثیرگذاری اخلاق بر تصمیم‌گیری‌های پزشکی، بررسی این مبانی به منظور تدوین اصول اخلاق پزشکی ضرورت می‌یابد. هدف این مطالعه، تعیین چارچوبی برای ارایه‌ی اصول اخلاقی کاربردی در پزشکی...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: Mohammad Ali Shomali, Ghodratollah Momeni
Format: Article
Language:fas
Published: Vesnu Publications 2013-12-01
Series:مجله دانشکده پزشکی اصفهان
Subjects:
Online Access:http://jims.mui.ac.ir/index.php/jims/article/view/1847
id doaj-aa78cf829b984cbeb3ccce3f01204231
record_format Article
spelling doaj-aa78cf829b984cbeb3ccce3f012042312020-11-24T20:52:17ZfasVesnu Publications مجله دانشکده پزشکی اصفهان1027-75951735-854X2013-12-0131258175617681450بررسی تئوری‌های اخلاقی پایه و اصول اخلاق پزشکیMohammad Ali Shomali0Ghodratollah Momeni1Student of Islamic Education Teaching, Imam Khomeini Education and Research Institute, Qom AND Faculty Member, Department of Islamic Education, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, IranStudent of Islamic Education Teaching, Imam Khomeini Education and Research Institute, Qom AND Faculty Member, Department of Islamic Education, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iranمقدمه: تئوری‌های اخلاقی پایه، زیربناها و اندیشه‌های پایدار فلسفی است که مبدأ شکل‌گیری اصول اخلاقی ثابت می‌گردد. با توجه به تأثیرگذاری اخلاق بر تصمیم‌گیری‌های پزشکی، بررسی این مبانی به منظور تدوین اصول اخلاق پزشکی ضرورت می‌یابد. هدف این مطالعه، تعیین چارچوبی برای ارایه‌ی اصول اخلاقی کاربردی در پزشکی است. روش‌ها: این پژوهش بر اساس مطالعه و تحقیق در منابع فلسفی، اخلاقی، فقهی و تفسیری صاحب‌نظران مسلمان و منابع فلسفی- اخلاقی غرب انجام شده است. در این بررسی، دیدگاه‌های موجود و قابل انطباق بر اخلاق پزشکی، تبیین، توصیف و مورد تحلیل محتوایی قرار گرفته است. یافته‌ها: با مقایسه و جمع‌بندی داده‌های به دست آمده از مطالعه‌ی منابع اسلامی و غربی درباره‌ی مبانی و تئوری‌های اخلاقی پایه، بر اساس دیدگاه غربی چهار اصل اخلاقی «سود رسانی»، «ضرر نرساندن»، «خود مختاری» و «عدالت» به دست می‌آید که در تصمیم‌گیری‌های پزشکی، ملاک عمل قرار می‌گیرد و بر اساس دیدگاه اسلامی، هشت اصل اخلاقی «توکل»، «تقوا»، «تکریم و کرامت بیماران»، «جلب منفعت»، «دفع ضرر محتمل»، «اختیار»، «عدالت» و «احسان»، حاصل گردید که برخی از این اصول، تأثیرگذار در تصمیم‌گیری و برخی ملاک هر گونه اقدام پزشکی واقع می‌شود. نتیجه‌گیری: بین اصول اخلاق پزشکی از دیدگاه اسلامی و غیر اسلامی (غربی) از «از نظر مبنا» و «از نظر محتوا» تفاوت اساسی وجود دارد. در این مقاله این تفاوت‌ها مورد توجه و تفسیر و تحلیل قرار گرفت. بنابراین لازم است در کشورهای اسلامی اصول اخلاقی برگرفته از جهان بینی، فقه و فلسفه‌ی اسلامی تدوین و در مراکز پزشکی به کار رود. همان‌طور که در کشورهای غربی تا کنون بر اساس تئوری‌های اخلاقی فلسفی، اصولی کاربردی اتخاذ شده است و در مراکز پزشکی آنان به کار می‌رود.http://jims.mui.ac.ir/index.php/jims/article/view/1847EthicsBasic ethicsApplied medical ethicsIslamic perspectiveWestern perspective
collection DOAJ
language fas
format Article
sources DOAJ
author Mohammad Ali Shomali
Ghodratollah Momeni
spellingShingle Mohammad Ali Shomali
Ghodratollah Momeni
بررسی تئوری‌های اخلاقی پایه و اصول اخلاق پزشکی
مجله دانشکده پزشکی اصفهان
Ethics
Basic ethics
Applied medical ethics
Islamic perspective
Western perspective
author_facet Mohammad Ali Shomali
Ghodratollah Momeni
author_sort Mohammad Ali Shomali
title بررسی تئوری‌های اخلاقی پایه و اصول اخلاق پزشکی
title_short بررسی تئوری‌های اخلاقی پایه و اصول اخلاق پزشکی
title_full بررسی تئوری‌های اخلاقی پایه و اصول اخلاق پزشکی
title_fullStr بررسی تئوری‌های اخلاقی پایه و اصول اخلاق پزشکی
title_full_unstemmed بررسی تئوری‌های اخلاقی پایه و اصول اخلاق پزشکی
title_sort بررسی تئوری‌های اخلاقی پایه و اصول اخلاق پزشکی
publisher Vesnu Publications
series مجله دانشکده پزشکی اصفهان
issn 1027-7595
1735-854X
publishDate 2013-12-01
description مقدمه: تئوری‌های اخلاقی پایه، زیربناها و اندیشه‌های پایدار فلسفی است که مبدأ شکل‌گیری اصول اخلاقی ثابت می‌گردد. با توجه به تأثیرگذاری اخلاق بر تصمیم‌گیری‌های پزشکی، بررسی این مبانی به منظور تدوین اصول اخلاق پزشکی ضرورت می‌یابد. هدف این مطالعه، تعیین چارچوبی برای ارایه‌ی اصول اخلاقی کاربردی در پزشکی است. روش‌ها: این پژوهش بر اساس مطالعه و تحقیق در منابع فلسفی، اخلاقی، فقهی و تفسیری صاحب‌نظران مسلمان و منابع فلسفی- اخلاقی غرب انجام شده است. در این بررسی، دیدگاه‌های موجود و قابل انطباق بر اخلاق پزشکی، تبیین، توصیف و مورد تحلیل محتوایی قرار گرفته است. یافته‌ها: با مقایسه و جمع‌بندی داده‌های به دست آمده از مطالعه‌ی منابع اسلامی و غربی درباره‌ی مبانی و تئوری‌های اخلاقی پایه، بر اساس دیدگاه غربی چهار اصل اخلاقی «سود رسانی»، «ضرر نرساندن»، «خود مختاری» و «عدالت» به دست می‌آید که در تصمیم‌گیری‌های پزشکی، ملاک عمل قرار می‌گیرد و بر اساس دیدگاه اسلامی، هشت اصل اخلاقی «توکل»، «تقوا»، «تکریم و کرامت بیماران»، «جلب منفعت»، «دفع ضرر محتمل»، «اختیار»، «عدالت» و «احسان»، حاصل گردید که برخی از این اصول، تأثیرگذار در تصمیم‌گیری و برخی ملاک هر گونه اقدام پزشکی واقع می‌شود. نتیجه‌گیری: بین اصول اخلاق پزشکی از دیدگاه اسلامی و غیر اسلامی (غربی) از «از نظر مبنا» و «از نظر محتوا» تفاوت اساسی وجود دارد. در این مقاله این تفاوت‌ها مورد توجه و تفسیر و تحلیل قرار گرفت. بنابراین لازم است در کشورهای اسلامی اصول اخلاقی برگرفته از جهان بینی، فقه و فلسفه‌ی اسلامی تدوین و در مراکز پزشکی به کار رود. همان‌طور که در کشورهای غربی تا کنون بر اساس تئوری‌های اخلاقی فلسفی، اصولی کاربردی اتخاذ شده است و در مراکز پزشکی آنان به کار می‌رود.
topic Ethics
Basic ethics
Applied medical ethics
Islamic perspective
Western perspective
url http://jims.mui.ac.ir/index.php/jims/article/view/1847
work_keys_str_mv AT mohammadalishomali brrsytỷwryhạyạkẖlạqypạyhwạṣwlạkẖlạqpzsẖḵy
AT ghodratollahmomeni brrsytỷwryhạyạkẖlạqypạyhwạṣwlạkẖlạqpzsẖḵy
_version_ 1716800189541384192