Nahivde İstishâb Yöntemi Örneğinde Aslın Dışına Çıkılan Durumlar

• Main Author: Yunus İnanç
• Format: Article
• Language: Arabic
• Published: Şırnak Üniversitesi 2019-06-01
• Series: Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
• Subjects: arabic language and rhetoric; naḥw; uṣûl an-naḥw; âmil; istiṣḥāb; aṣl; arap dili ve belagatı; nahiv; nahiv usûlü; i̇stishâb; asl
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/pub/sirnakifd/issue/45633/484523?publisher=www-sirnak-edu-tr

Arap dilcileri, Arapların kullanımlarından genel kurallara ulaşmak için çeşitli yöntem ve deliller kullanmış, ulaştıkları kuralları gerekçelendirmek ve tutarlılığını göstermek için çeşitli yollara başvurmuşlardır. Nakil, kıyâs, icma ve istishâb gibi yöntem ve deliller bunların başlıcalarıdır. Nahivcilerin başvurdukları yöntemlerden biri de daha çok fıkıh usûlünün yöntemi olan istishâb yöntemidir. Nahivde de zaman zaman başvurulan bu yöntem, olguların aslına odaklanmayı ve bu aslın dışına çıkmayı gerektirecek bir durum olmadıkça aslına itibar etmeyi esas almaktadır. Bu çalışmada istishâb yönteminde öne çıkan “asl” kavramı üzerinde durulacak ve aslın dışına çıkan durumlarda ortaya çıkan değişikliklere dikkat çekilecektir. Nahiv eserlerinde bazı dil kurallarının izahı esnasında temas edilen bu kavram kimi dil meselelerinde çözüme götüren yaklaşımların önünü açmıştır. Konulara, bilinen izah yollarının dışında farklı bir açıklama biçimi ile yaklaşılmasını sağlamıştır.