ارزیابی راهکار های سازگاری نخود دیم (Cicer arietinum L.) به تغییرات اقلیمی آینده در استان زنجان

تغییرات بسیار اندک شرایط اقلیمی نسبت به وضع معمول بر توان تولیدی گیاهان زراعی اثرات شگرف خواهد داشت، بنابراین ارزیابی میزان کارایی راه های سازگاری به شرایط آینده برای توسعه‏ پایدار یک ناحیه یا منطقه ضروری است. هدف از این مطالعه ارزیابی راهکارهای سازگاری کشت دیم گیاه نخود به شرایط تغییر اقلیم (افزایش...

Full description

Bibliographic Details
Main Authors: امیر حجارپور, نسیم مقدادی, افشین سلطانی, بهنام کامکار
Format: Article
Language:fas
Published: Ferdowsi University of Mashhad 2016-10-01
Series:بوم شناسی کشاورزی
Subjects:
Online Access:https://agry.um.ac.ir/article_35238_a96daa102723e58628e962688d9cee3f.pdf
id doaj-af766620480642569f7a77ea2820613c
record_format Article
spelling doaj-af766620480642569f7a77ea2820613c2021-04-07T04:33:51ZfasFerdowsi University of Mashhadبوم شناسی کشاورزی2008-77132423-42812016-10-018216918110.22067/jag.v8i2.3488635238ارزیابی راهکار های سازگاری نخود دیم (Cicer arietinum L.) به تغییرات اقلیمی آینده در استان زنجانامیر حجارپور0نسیم مقدادی1افشین سلطانی2بهنام کامکار3علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانعلوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانعلوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانعلوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگانتغییرات بسیار اندک شرایط اقلیمی نسبت به وضع معمول بر توان تولیدی گیاهان زراعی اثرات شگرف خواهد داشت، بنابراین ارزیابی میزان کارایی راه های سازگاری به شرایط آینده برای توسعه‏ پایدار یک ناحیه یا منطقه ضروری است. هدف از این مطالعه ارزیابی راهکارهای سازگاری کشت دیم گیاه نخود به شرایط تغییر اقلیم (افزایش چهار درجه سانتی گرادی دما، کاهش 10 درصدی بارندگی و افزایش دو برابری دی‌اکسید کربن) در استان زنجان با استفاده از مدل SSM-Chickpea بود. در شرایط اقلیمی آینده، میانگین عملکرد استان به طور متوسط با 4/38 درصد افزایش به 1036 کیلوگرم در هکتار خواهد رسید که اختلاف معنی داری با شرایط فعلی (760 کیلوگرم در هکتار) دارد. سه روش مدیریتی (تسریع در کاشت، استفاده از ارقام زودرس و تلفیقی از زودرسی و تسریع در کاشت) جهت سازگاری با تغییرات اقلیمی آینده شبیه سازی و مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که استفاده از ارقام زودرس به همراه تسریع در کاشت در شرایط آینده میانگین عملکرد استان را تا 5/94 درصد نسبت به شرایط فعلی افزایش می‏دهد و به 1452 کیلوگرم در هکتار می‏رساند. کاهش طول دوره‏ رشدی گیاه و عدم برخورد با دماهای فوق مطلوب در هنگام پر شدن دانه، توزیع آب بین فاز رویشی و زایشی در اثر کم شدن دوره‏ رشد رویشی و فرار از تنش خشکی آخر فصل به علت منطبق شدن دوره رشدی گیاه با فصل رشد از جمله دلایل افزایش عملکرد نخود در شرایط به کارگیری راهکارهای سازگاری می‏باشند. در این شرایط با توجه به کاهش ریسک مخاطرات محیطی در طی سال‏های مختلف، پایداری عملکرد تا 4/28 درصد افزایش خواهد یافت.https://agry.um.ac.ir/article_35238_a96daa102723e58628e962688d9cee3f.pdfافزایش دی اکسیدکربنکاهش بارندگیپایداری عملکردمدل نخود
collection DOAJ
language fas
format Article
sources DOAJ
author امیر حجارپور
نسیم مقدادی
افشین سلطانی
بهنام کامکار
spellingShingle امیر حجارپور
نسیم مقدادی
افشین سلطانی
بهنام کامکار
ارزیابی راهکار های سازگاری نخود دیم (Cicer arietinum L.) به تغییرات اقلیمی آینده در استان زنجان
بوم شناسی کشاورزی
افزایش دی اکسیدکربن
کاهش بارندگی
پایداری عملکرد
مدل نخود
author_facet امیر حجارپور
نسیم مقدادی
افشین سلطانی
بهنام کامکار
author_sort امیر حجارپور
title ارزیابی راهکار های سازگاری نخود دیم (Cicer arietinum L.) به تغییرات اقلیمی آینده در استان زنجان
title_short ارزیابی راهکار های سازگاری نخود دیم (Cicer arietinum L.) به تغییرات اقلیمی آینده در استان زنجان
title_full ارزیابی راهکار های سازگاری نخود دیم (Cicer arietinum L.) به تغییرات اقلیمی آینده در استان زنجان
title_fullStr ارزیابی راهکار های سازگاری نخود دیم (Cicer arietinum L.) به تغییرات اقلیمی آینده در استان زنجان
title_full_unstemmed ارزیابی راهکار های سازگاری نخود دیم (Cicer arietinum L.) به تغییرات اقلیمی آینده در استان زنجان
title_sort ارزیابی راهکار های سازگاری نخود دیم (cicer arietinum l.) به تغییرات اقلیمی آینده در استان زنجان
publisher Ferdowsi University of Mashhad
series بوم شناسی کشاورزی
issn 2008-7713
2423-4281
publishDate 2016-10-01
description تغییرات بسیار اندک شرایط اقلیمی نسبت به وضع معمول بر توان تولیدی گیاهان زراعی اثرات شگرف خواهد داشت، بنابراین ارزیابی میزان کارایی راه های سازگاری به شرایط آینده برای توسعه‏ پایدار یک ناحیه یا منطقه ضروری است. هدف از این مطالعه ارزیابی راهکارهای سازگاری کشت دیم گیاه نخود به شرایط تغییر اقلیم (افزایش چهار درجه سانتی گرادی دما، کاهش 10 درصدی بارندگی و افزایش دو برابری دی‌اکسید کربن) در استان زنجان با استفاده از مدل SSM-Chickpea بود. در شرایط اقلیمی آینده، میانگین عملکرد استان به طور متوسط با 4/38 درصد افزایش به 1036 کیلوگرم در هکتار خواهد رسید که اختلاف معنی داری با شرایط فعلی (760 کیلوگرم در هکتار) دارد. سه روش مدیریتی (تسریع در کاشت، استفاده از ارقام زودرس و تلفیقی از زودرسی و تسریع در کاشت) جهت سازگاری با تغییرات اقلیمی آینده شبیه سازی و مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که استفاده از ارقام زودرس به همراه تسریع در کاشت در شرایط آینده میانگین عملکرد استان را تا 5/94 درصد نسبت به شرایط فعلی افزایش می‏دهد و به 1452 کیلوگرم در هکتار می‏رساند. کاهش طول دوره‏ رشدی گیاه و عدم برخورد با دماهای فوق مطلوب در هنگام پر شدن دانه، توزیع آب بین فاز رویشی و زایشی در اثر کم شدن دوره‏ رشد رویشی و فرار از تنش خشکی آخر فصل به علت منطبق شدن دوره رشدی گیاه با فصل رشد از جمله دلایل افزایش عملکرد نخود در شرایط به کارگیری راهکارهای سازگاری می‏باشند. در این شرایط با توجه به کاهش ریسک مخاطرات محیطی در طی سال‏های مختلف، پایداری عملکرد تا 4/28 درصد افزایش خواهد یافت.
topic افزایش دی اکسیدکربن
کاهش بارندگی
پایداری عملکرد
مدل نخود
url https://agry.um.ac.ir/article_35238_a96daa102723e58628e962688d9cee3f.pdf
work_keys_str_mv AT ạmyrḥjạrpwr ạrzyạbyrạhḵạrhạysạzgạrynkẖwddymcicerarietinumlbhtgẖyyrạtạqlymyậyndhdrạstạnznjạn
AT nsymmqdạdy ạrzyạbyrạhḵạrhạysạzgạrynkẖwddymcicerarietinumlbhtgẖyyrạtạqlymyậyndhdrạstạnznjạn
AT ạfsẖynslṭạny ạrzyạbyrạhḵạrhạysạzgạrynkẖwddymcicerarietinumlbhtgẖyyrạtạqlymyậyndhdrạstạnznjạn
AT bhnạmḵạmḵạr ạrzyạbyrạhḵạrhạysạzgạrynkẖwddymcicerarietinumlbhtgẖyyrạtạqlymyậyndhdrạstạnznjạn
_version_ 1721536655218704384