شناسایی ژن‌های میتوکندریایی تأثیر‌گذار بر تکامل سلول تخم تحت هورمون FSH با استفاده از داده‌های ریز آرایه در گاو

• Main Authors: گلزار فرهادی, هدایت الله روشنفکر, جمال فیاضی, محمود نظری, الهام بهدانی
• Format: Article
• Language: fas
• Published: Ferdowsi University of Mashhad 2020-07-01
• Series: پژوهشهای علوم دامی ایران
• Subjects: تکامل سلول تخم; داده های ریز آرایه; ژن های میتوکندریایی; هورمون fsh
• Online Access: https://ijasr.um.ac.ir/article_36797_4995a50f7c61bc24e0bd25d012cd01ec.pdf
• ISSN: 2008-3106; 2423-4001

بلوغ تخمک شامل بلوغ هسته­ای و سیتوپلاسمی است که هر دو برای لقاح و نمو رویان اهمیت دارد. برخلاف بلوغ هسته­ای، بلوغ سیتوپلاسمی اووسیت را نمی­توان به راحتی ارزیابی کرد. با توجه به توزیع مجدد برخی اندامک­ها از جمله میتوکندری در زمان بلوغ می­توان آن را به عنوان شاخص بلوغ سیتوپلاسمی در نظر گرفت. در این مطالعه به منظور بررسی اثر هورمون FSH در شرایط آزمایشگاهی بر چگونگی بیان ژن­های میتوکندریایی، داده­های ریزآرایه حاوی اطلاعات بیان ژن سلول­های اووسیت گاو، با کد دسترسی GEO ( (GSE38345 استفاده گردید. آنالیز و مقایسه بیان ژن­ها در دو حالت قبل و بعد از بلوغ به ترتیب (20 و 96 ساعت بعد از تیمار) با استفاده از لینک نرم­افزاری GEO2R، دو گروه ژن­های افزایش و کاهش بیان یافته را تعیین نمود. برهمکنش گروه­های ژنی با استفاده از پایگاه اطلاعاتی string، مجسم­سازی شبکه با استفاده از نرم­افزار cytoscape و هستی­شناسی شبکه با استفاده از پایگاه اطلاعاتی comparative GO انجام گردید. در شبکه برهمکنش پروتئینی مربوط به ژن­های افزایش بیان یافته، ژن­های مهمMRPS10 ، MRPS18A، MRPL16 و MRPL17 که در فرایند­های انهدام میتوکندری و ترجمه ژن­های این اندامک و در شبکه ژن­های کاهش بیان یافته، ژن­هایMRPL22،  ATP5Bو  ATP5C1که با کاهش بیان خود، سعی در ایجاد تعادل در مسیر­های مرتبط با انهدام میتوکندری و تولید ATP از طریق نقش در ساختار ATP سنتتاز، داشتند. در این مطالعه ژن­های تنظیم کننده و همچنین مسیر­های بیولوژیکی مؤثر به منظور درک ساز و کار اثر هورمون FSH بر روند بلوغ اووسیت از طریق اندامک میتوکندری بررسی گردیده است.