O zagrożeniach świata zamkniętego w jednoznacznych opozycjach na podstawie gimnazjalnych wypowiedzi interpretacyjnych

• Main Authors: Grażyna B. Tomaszewska, Instytut Filologii Polskiej, Uniwersytet Gdański
• Format: Article
• Language: English
• Published: Instytut Badań Edukacyjnych 2015-06-01
• Series: Edukacja
• Subjects: literaturoznawstwo; analiza i interpretacja; dydaktyka literatury; podstawa programowa; wartości i wartościowanie
• Online Access: http://www.edukacja.ibe.edu.pl/images/numery/2015/2-4-tomaszewska-o-zagrozeniach-swiata.pdf

Przedmiotem artykułu jest refleksja nad konsekwencjami wynikającymi z odrzucania aksjologicznej niejednoznaczności poza sferę przeżyć i doświadczeń, dostrzeżona w wypowiedziach uczniów szkół gimnazjalnych udzielanych w ramach badania Dydaktyka literatury i języka w gimnazjum w świetle nowej podstawy programowej. Wskazuje się na negatywne konsekwencje wynikające z interpretowania obrazu świata przedstawionego w Balladynie Juliusza Słowackiego i Pamiętniku z powstania warszawskiego Mirona Białoszewskiego jako zamkniętego w wartościach skrajnie opozycyjnych. Zwraca się uwagę, że jedną z tych konsekwencji może być wyobcowanie ucznia z realnej rzeczywistości. Inną – przekształcenie wartości w zbiór antywartości wykluczających jakiekolwiek porozumienie międzyludzkie. Budowanie własnej przestrzeni aksjologicznej na ich podstawie może odbywać się tylko kosztem dyskredytacji wartości cudzych, którym z góry odmawia się prawa do istnienia. W takiej przestrzeni brakuje miejsca na dialog z wartościami innymi niż wyznawane.