Wprowadzenie tzw. specustawy dotyczącej kierowania groźnych przestępców do ośrodków terapii osobowości – kontekst społeczno-prawny

• Main Author: Błażej Kmieciak
• Format: Article
• Language: English
• Published: Medical Communications Sp. z o.o. 2013-12-01
• Series: Psychiatria i Psychologia Kliniczna
• Subjects: psychiatria sądowa; przymus leczenia; prawa człowieka; prawa pacjenta; przymus bezpośredni
• Online Access: http://www.psychiatria.com.pl/index.php/wydawnictwa/2013-vol-13-no-4/wprowadzenie-tzw-specustawy-dotyczacej-kierowania-groznych-przestepcow-do-osrodkow-terapii-osobowosci-kontekst-spoleczno-prawny?aid=289

Ustawa o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób to jeden z najbardziej krytykowanych w ostatnich miesiącach aktów prawnych. Liczne grono prawników oraz psychiatrów wskazuje, iż proponowane rozwiązania są sprzeczne ze standardami ochrony praw człowieka, które wiele lat temu zostały przyjęte przez Polskę. Podkreśla się ponadto, że przyjęcie ustawy otworzy drogę do wykorzystywania psychiatrii do celów politycznych. Z drugiej strony osoby broniące przywołaną ustawę twierdzą, że część osadzonych osób, z powodu doświadczania zaburzeń osobowości bądź zaburzeń preferencji seksualnych, zamierza powrócić do działań przestępczych, skierowanych często przeciwko życiu i zdrowiu dzieci. Należy wspomnieć, iż pod koniec lat 80. XX wieku podobne działania doprowadziły do orzeczenia kary śmierci wobec ww. osób. Co istotne, przez ponad 20 lat nie podejmowano tematu sytuacji więźniów, którym karę śmierci następnie zamieniono na karę 25 lat pozbawienia wolności. Czy prawdą jest zatem, iż omawiana ustawa łamie fundamentalne prawa i wolności człowieka? Czy istnieje realna obawa wykorzystywania przywołanego aktu prawnego do celów politycznych? Czy psychiatrzy mogą zostać zobowiązani do wykonywania zadań wyłącznie o politycznym charakterze? Czy obecnie nie ma innego rozwiązania zapewniającego poszanowanie bezpieczeństwa publicznego? W prezentowanym artykule odpowiedzi na powyższe pytania będą udzielane na podstawie analizy oficjalnych materiałów prawnych oraz medialnych informacji i komentarzy odnoszących się do omawianej ustawy.