تأثیر تیمار قلیایی باگاس بر خواص فیزیکی و مکانیکی تخته فیبر نیمه سنگین (MDF)

• Main Authors: مسعود رضا حبیبی, سعید مهدوی, وحید پزشکی, فرشید نیرومند, حسین فامیلیان
• Format: Article
• Language: fas
• Published: Regional Information Center for Science and Technology (RICeST) 2020-10-01
• Series: تحقیقات علوم چوب و کاغذ ایران
• Subjects: تیمار قلیایی; باگاس; پخت; چسب
• Online Access: https://ijwpr.areeo.ac.ir/article_122097_7591edc2453ab070f46548e709ba9cec.pdf
• ISSN: 1735-0913; 2383-112X

این تحقیق باهدف بررسی تأثیر تیمار قلیایی باگاس با هیدروکسید سدیم بر خواص فیزیکی و مکانیکی تخته فیبر نیمه سنگین (MDF) انجام شده است. ماده لیگنوسلولزی مورد استفاده باگاس مغز‌زدایی شده به روش مرطوب و انبارداری شده به روش تر بود. عملیات پخت برای تهیه الیاف در یک دیگ پخت 10 لیتری با نسبت وزنی مایع پخت به ماده لیگنوسلولزی 10 به 1 انجام شد. مقدار مصرف هیدروکسید سدیم 0، 4 و 5 درصد بر اساس وزن خشک باگاس در نظر گرفته شد. درجه حرارت و زمان پخت به ترتیب 170 درجه سانتیگراد و 5 دقیقه بود. برای تصویربرداری از الیاف باگاس حاصل از تیمارهای مختلف، از میکروسکوپ نوری مجهز به دوربین استفاده گردید. مقدار ترکیبات شیمیایی نمونه‌های باگاس شامل هولوسلولز و لیگنین تعیین شد.pH مایع پخت هر یک از تیمارها قبل و پس از فرآیند پخت اندازه‌گیری شد. برای ساخت تخته فیبر نیمه سنگین از چسب اوره فرمالدهید استفاده شد. مقدار مصرف چسب فوق 12 درصد (براساس وزن خشک الیاف)، بود. ویژگی‌های خمشی (مقاومت خمشی و مدول الاستیسیته)، مقاومت چسبندگی داخلی و خواص جذب آب تخته‌ها به ترتیب بر اساس روش‌های استاندارد EN-310، EN-319 و EN-317 تعیین شدند. نتایج نشان داد، در هنگام استفاده از 4 درصد تیمار قلیایی، کمترین خردشدگی و لهیدگی در الیاف دیده شد. با افزایش مصرف سود، مقدار لیگنین باگاس کاهش و مقدار هولوسلولز، افزایش یافت. دانسیته حجمی الیاف با افزایش درصد سود افزایش یافت. با افزایش مقدار سود تا 4 درصد ابتدا مقاومت خمشی، مدول الاستیسیته و چسبندگی داخلی افزایش و سپس با افزایش 5 درصدی سود این مقاومت‌ها کاهش یافت. همچنین با افزایش مقدار سود تا 4 درصد واکشیدگی ضخامت 2 و 24 ساعت کاهش و سپس با افزایش 5 درصدی سود این ویژگی افزایش یافت.