امام صادق(ع) و حکمت الهی

• Format: Article
• Language: fas
• Published: University of Zanjan 2009-08-01
• Series: Ta̓ammulāt-i Falsafī
• Subjects: امام صادق(ع); حکمت الهی; شیعه; توحید; ملاصدرا
• Online Access: http://phm.znu.ac.ir/article_19504_ead4a6c1429317d5bfb8d5d10662735c.pdf

هدف از نگارش این مقاله، توجّه دادن به نقش مهم و تعیین‌کننده تعالیم گرانبهای پیشوایان شیعه در پیدایش و گسترش علوم عقلی، اعمّ از حکمت الهی و کلام اسلامی از رهگذر مطالعه در احادیث حکمی حضرت امام صادق(ع) و شرح آنهاست؛ احادیثی که با روش عقلی و استدلالی درباره کلّیّات جهان هستی و آغاز و انجام آن و توحید ذات خداوند و معرفت اسمای حُسنا و صفات عُلیای او به دقیق‌ترین وجه بحث می‌کند و پایه آنها بر ابحاث عامّه حکمت الهی نهاده شده و توجیه و تبیین آنها جز در پرتو نتایج حاصل از مباحث عامّه حکمت اسلامی امکان‌پذیر نیست. در نتیجه این پژوهش، روشن خواهد شد که چرا اندیشه شیعی در مرتبه‌ای ممتاز در مجموعه آنچه «حکمت اسلامی» نامیده شده است، اهمّیّت دارد و چگونه ذخایر علمی تشیّع، زمینه و ساختار حکمت الهی را فراهم کرده و موجب گردیده است تا فضای عقلانی و اجتماعی‌ای به وجود آید که حکمای اسلامی در آن به تفکّر حکمی بپردازند. آنچه در این‌جا جلب نظر می‌کند، خلاقیت حکمی سخنان ائمه هدی(ع) به ویژه امام صادق(ع) و نقش آنها در تأملات و ژرف‌اندیشی حکمی دوره‌های بعد است.