Türkiye Cumhuriyetin İlanından 2005’e Eğitim Felsefelerinin İlkokul Programlarına Yansıması

• Main Authors: Özgür Ulubey, Necdet Aykaç
• Format: Article
• Language: English
• Published: Mersin University 2017-12-01
• Series: Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
• Subjects: i̇lkokul programları; felsefe; eğitim felsefesi
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/pub/mersinefd/issue/33016/335241?publisher=mersin-university

Bilgelik sevgisi anlamına gelen felsefe, insanın zihninin sistematik bir biçimde çalışmasının ürünüdür. Eğitim felsefesi ise eğitimin imkânı, doğası, amaçları ve yöntemleri ile ilgili problemleri, felsefeye özgü yöntemlerle ele alan felsefe dalıdır. Eğitim felsefeleri eğitim programlarının şekillenmesinde önemli unsurlardan biridir. Çünkü eğitim programları geliştirilirken, eğitim felsefeleri programın hem yönünün hem de içeriğinin oluşmasında önemli bir rol oynamaktadır. Alanyazındaki çalışmalarda, eğitim programlarına başat eğitim felsefelerinin yansıyıp yansımadığını ya da ağırlıklı olarak programlarda hangi eğitim felsefelerinin yansıdığını gösteren herhangi bir çalışma yer almamaktadır. Bu araştırmada 1926’dan 2005’e geliştirilen ilkokul/ilköğretim programlarına hangi eğitim felsefelerinin yansıdığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Var olan durumu betimlemeyi amaçlayan nitel araştırmada, 1926 İlk mekteplerin müfredat programı, 1936, 1948, 1968 ilkokul programları ile 1998 ve 2005 ilköğretim programları analiz kapsamına alınmıştır. Araştırmanın ana veri kaynağı olan ilkokul/ilköğretim programları doküman incelemesi tekniği kullanılarak incelenmiştir. Programların genel amaçları, amaçları, hedef ve hedef davranışları/kazanımları, içerikleri, öğrenme-öğretme süreçleri, ölçme ve değerlendirme yaklaşımları, araçları ve yöntemleri içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırmada, 1926’dan 2005 yılına kadar geliştirilen ilkokul/ilköğretim programlarında ilerlemecilik ve esasicilik felsefelerinin, 2005 programında ise ilerlemecilik felsefenin görüldüğü sonucuna ulaşılmıştır. 2005 programının uygulamasının ilerlemecilik felsefesinden uzak olduğu görülmüştür. İlkokul programlarında toplumsal, ekonomik ve tarihi temellerinin incelenmesi önerilmiştir.