S. cerevisiae ile REMAZOL SARI (RR) GİDERİMİNE YAPAY SİNİR AĞI (YSA) YAKLAŞIMI

• Main Author: Fatma Erdem
• Format: Article
• Language: English
• Published: Bursa Uludag University 2019-08-01
• Series: Uludağ University Journal of The Faculty of Engineering
• Subjects: biyosorpsiyon; yapay sinir ağı; modelleme; remazol sarı (rr); s.cerevisiae
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/pub/uumfd/issue/45830/461122

Bu çalışmada kesikli sistemde S. cerevisiae ile Remazol Sarı (RR) giderimine Yapay Sinir Ağı (YSA) yaklaşımı uygulanmıştır. Bu kapsamda yapay sinir ağı için sistem girdi verisi olarak pH, başlangıç boya konsantrasyonu ve başlangıç biyosorbent konsantrasyonu tanımlanırken çıktı katmanında % boya giderim değeri tahmin edilmiştir.  Yapay sinir ağı (YSA) eğitimi Levenberg–Marquardt ileri besleme algoritması ile yapılmış olup deneysel veriler %60 eğitim, %20 validasyon ve %20 test olarak bölünmüştür. Maksimum devir (epoch) değeri 12000 iterasyon olarak belirlenmiştir.  Sisteme ait R2 değerleri eğitim için %98, validasyon için %96 ve tüm biyosorpsiyon sistemi için %98 olarak belirlenmiştir. Çalışmanın devamında biyosorpsiyon sistemi modellenmesi kapsamında sistem değişkenleri olan pH, başlangıç boya ve biyosorbent konsantrasyonları ile sıcaklık için ayrı ayrı modelleme çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda deneysel ve model tahmini % giderim değerleri karşılaştırıldığında, YSA ile sistemin iyi bir şekilde modellendiği ve modelin iyi bir tahmin yeteneğine sahip olduğu görülmüştür.