فلسفۀ اسلامی متأخر و علم حضوری

برخی پیروان امروزی فلسفۀ اسلامی، بر این باور‌اند که دیدگاه‌های فیلسوفان متأخر اسلامی دربارهٔ علم حضوری، می‌تواند برخی مسائل مطرح در نظریهٔ دانش را حل کند. احتمالاً‌‌، خاستگاه این باور دو نظریهٔ مشهور علامه طباطبایی دربارهٔ بازگشت علوم حصولی به علوم حضوری و نظریهٔ‌ آیة ‌اللّه محمد تقی مصباح یزدی دربا...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: سید علی طاهری خرم آبادی
Format: Article
Language:fas
Published: University of Qom 2020-02-01
Series:Pizhūhish/hā-yi Falsafī- Kalāmī
Subjects:
Online Access:http://pfk.qom.ac.ir/article_1510_42a62551d343bf0e2fd02121dc13c4c1.pdf
id doaj-e278567777f44e39a3653e490da1488a
record_format Article
spelling doaj-e278567777f44e39a3653e490da1488a2020-11-25T02:15:55ZfasUniversity of QomPizhūhish/hā-yi Falsafī- Kalāmī1735-97912538-25002020-02-0121412014010.22091/jptr.2019.4351.21211510فلسفۀ اسلامی متأخر و علم حضوریسید علی طاهری خرم آبادی0استادیار گروه فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران.برخی پیروان امروزی فلسفۀ اسلامی، بر این باور‌اند که دیدگاه‌های فیلسوفان متأخر اسلامی دربارهٔ علم حضوری، می‌تواند برخی مسائل مطرح در نظریهٔ دانش را حل کند. احتمالاً‌‌، خاستگاه این باور دو نظریهٔ مشهور علامه طباطبایی دربارهٔ بازگشت علوم حصولی به علوم حضوری و نظریهٔ‌ آیة ‌اللّه محمد تقی مصباح یزدی دربارهٔ ارجاع بدیهیات اولیه به علوم حضوری است. بنا به نظریهٔ اول، هر علم حصولی ریشه در علمی حضوری دارد. مسئله‌‌ای اصلی دربارهٔ باورهای حسّی‌‌، چگونگی رابطه توجیهی میان تجربه حسّی از یک سو و باورهای حسّی از سوی دیگر است‌‌، اما در این نظریه توضیحی دربارهٔ چگونگی امکان تبدیل علم حضوری به علم حصولی برآمده از آنْ وجود ندارد و بنابراین، به حلِّ آن مسئله مهم کمکی نمی‌کند. همچنین بنا به نظریهٔ‌ آیة ‌اللّه مصباح یزدی، ضمانت صحت بدیهیات اولیه به خاطر آن است که بر علومی حضوری مبتنی‌‌اند‌‌، اما دلایل متنوعی وجود دارند که نشان می‌دهند علوم حضوری نمی‌توانند ضمانت صحتی برای بدیهیات اولیه فراهم کنند.<br />  <br />http://pfk.qom.ac.ir/article_1510_42a62551d343bf0e2fd02121dc13c4c1.pdfعلم حضوریعلم حصولیقضیه تحلیلیبدیهی اوّلی
collection DOAJ
language fas
format Article
sources DOAJ
author سید علی طاهری خرم آبادی
spellingShingle سید علی طاهری خرم آبادی
فلسفۀ اسلامی متأخر و علم حضوری
Pizhūhish/hā-yi Falsafī- Kalāmī
علم حضوری
علم حصولی
قضیه تحلیلی
بدیهی اوّلی
author_facet سید علی طاهری خرم آبادی
author_sort سید علی طاهری خرم آبادی
title فلسفۀ اسلامی متأخر و علم حضوری
title_short فلسفۀ اسلامی متأخر و علم حضوری
title_full فلسفۀ اسلامی متأخر و علم حضوری
title_fullStr فلسفۀ اسلامی متأخر و علم حضوری
title_full_unstemmed فلسفۀ اسلامی متأخر و علم حضوری
title_sort فلسفۀ اسلامی متأخر و علم حضوری
publisher University of Qom
series Pizhūhish/hā-yi Falsafī- Kalāmī
issn 1735-9791
2538-2500
publishDate 2020-02-01
description برخی پیروان امروزی فلسفۀ اسلامی، بر این باور‌اند که دیدگاه‌های فیلسوفان متأخر اسلامی دربارهٔ علم حضوری، می‌تواند برخی مسائل مطرح در نظریهٔ دانش را حل کند. احتمالاً‌‌، خاستگاه این باور دو نظریهٔ مشهور علامه طباطبایی دربارهٔ بازگشت علوم حصولی به علوم حضوری و نظریهٔ‌ آیة ‌اللّه محمد تقی مصباح یزدی دربارهٔ ارجاع بدیهیات اولیه به علوم حضوری است. بنا به نظریهٔ اول، هر علم حصولی ریشه در علمی حضوری دارد. مسئله‌‌ای اصلی دربارهٔ باورهای حسّی‌‌، چگونگی رابطه توجیهی میان تجربه حسّی از یک سو و باورهای حسّی از سوی دیگر است‌‌، اما در این نظریه توضیحی دربارهٔ چگونگی امکان تبدیل علم حضوری به علم حصولی برآمده از آنْ وجود ندارد و بنابراین، به حلِّ آن مسئله مهم کمکی نمی‌کند. همچنین بنا به نظریهٔ‌ آیة ‌اللّه مصباح یزدی، ضمانت صحت بدیهیات اولیه به خاطر آن است که بر علومی حضوری مبتنی‌‌اند‌‌، اما دلایل متنوعی وجود دارند که نشان می‌دهند علوم حضوری نمی‌توانند ضمانت صحتی برای بدیهیات اولیه فراهم کنند.<br />  <br />
topic علم حضوری
علم حصولی
قضیه تحلیلی
بدیهی اوّلی
url http://pfk.qom.ac.ir/article_1510_42a62551d343bf0e2fd02121dc13c4c1.pdf
work_keys_str_mv AT sydʿlyṭạhrykẖrmậbạdy flsfەạslạmymtạkẖrwʿlmḥḍwry
_version_ 1724893996145180672