بررسی زمان بهینه و دوز کاربردی علف‌کش کلریدازون در چغندرقند (Beta vulgaris L.) در استان‌های خوزستان و گلستان

• Main Authors: حسین نجفی, عبدالعزیز حقیقی, محمود شاهی کوتیانی
• Format: Article
• Language: fas
• Published: Ferdowsi University of Mashhad 2020-12-01
• Series: Majallah-i ḥifāẓat-i giyāhān
• Subjects: پنیرک; خردل وحشی; علف‌های‌هرز پهن برگ; کنترل شیمیایی; هفت بند
• Online Access: https://jpp.um.ac.ir/article_37836_32a2121d43dae525d4730527d1d918a5.pdf

به منظور تعیین بهترین زمان کاربرد علف­کش کلریدزون (پیرامین WP 65%) جهت کنترل علف­های­هرز پهن­برگ چغندرقند، آزمایشی یک­ساله در سال زراعی 1398-1397 در استان­های خوزستان (صفی­آباد) و گلستان (گنبد) اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کاربرد علف­کش­های کلریدازون در سه دوز (3، 4 و 5 کیلوگرم در هکتار از ماده تجارتی) با دو مرحله کاربرد (قبل از جوانه­زنی (پیش­رویشی) و در مرحله 4 برگی چغندرقند (پس­رویشی)) و کاربرد پس­رویشی علف­کش فن­مدیفام+ دس­مدیفام+ اتوفومزیت (بتانال­پراگرس­اُاف به مقدار 3 لیتر در هکتار از ماده تجاری) و شاهد وجین بودند که در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی، در چهار تکرار به اجرا درآمد. کرت­های آزمایشی به دو قسمت تقسیم و بخش پایینی آن تیمار شد و بخش بالایی به عنوان شاهد عدم کنترل در نظر گرفته شد.  زمان ارزیابی تیمارهای آزمایشی 30 روز پس از سمپاشی و ارزیابی­ها شامل ارزیابی چشمی، تعیین تراکم و وزن خشک علف­های­هرز پهن­برگ و عملکرد چغندرقند در پایان دوره رشد بود. آنالیز آماری داده­های آزمایش در هر دو منطقه تاثیر معنی­دار تیمارهای علف­کش بر علف­های هرز را تایید کرد. نتایج آزمایش در منطقه دزفول نشان داد که کاربرد 3 کیلوگرم در هکتار از علف­کش کلریدازون توانست به میزان 95 تا 100 درصد علف­هرز خردل وحشی و در منطقه گنبد علف­های­هرز هفت­بند و گاوچاق­کن را به میزان 86 و 93 درصد کنترل کند. تفاوت این تیمار در هر دو منطقه با تیمار کاربرد فن­مدیفام+دس­مدیفام+اتوفومزیت معنی­دار نشد. علاوه بر این، در منطقه دزفول، کاربرد پس­رویشی و پیش­رویشی کلریدازون تفاوت معنی­داری با یکدیگر نداشتند اما در منطقه گنبد، کاربرد پیش­رویشی کلریدازون از کارآیی بالاتری نسبت به کاربرد پس­رویشی آن برخوردار بود. در مجموع، نتایج آزمایش در دو منطقه دزفول و گنبد نشان داد که کاربرد پیش­رویشی 3 کیلوگرم در هکتار از علف‌کش‌‌ کلریدازون از کارآیی بالایی برخوردار بوده و مشابه با کاربرد فن­مدیفام+دس­مدیفام+اتوفومزیت، بیش از 85 درصد علف­های­هرز را کنترل کردند. این تیمار در کنترل علف­هرز پنیرک ضعیف (با کنترل 57 درصد) بود و در صورت وجود آن در مزرعه، باید مقدار مصرف کلریدازون تا 4 کیلوگرم در هکتار افزایش یابد. کاربرد کلریدازون در مقدار 5 کیلوگرم در هکتار به دلیل تاثیر منفی بر جوانه­زنی چغندرقند توصیه نمی­گردد.