Orta Gelir Tuzağının Belirleyicileri: Yükselen Ekonomiler Üzerine Bir Analiz

• Main Authors: Erdal ALANCIOĞLU, İbrahim ARSLAN, Yusuf BAYRAKTUTAN
• Format: Article
• Language: English
• Published: Gaziantep University 2019-10-01
• Series: Gaziantep University Journal of Social Sciences
• Subjects: Yükselen Ekonomiler; İktisadi Büyüme; Orta Gelir Tuzağı; Panel Veri Analizi
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/832004

Orta gelir tuzağı (OGT), genellikle nispeten yüksek oranda büyümenin yaşandığı bir dönemle orta gelir düzeyine ulaşma; ancak buradan yüksek gelir düzeyine geçişte zorlanma durumunu ifade etmektedir. Orta gelir grubunda olan ülkelerin temel iktisadi sorunlarından biri, düşük gelir grubundan orta gelir grubuna yükselişte gösterdikleri büyüme performansını, yüksek gelir grubuna geçiş için devam ettirememeleridir. Bu çalışmanın amacı, üst-orta gelir grubunda yer alan seçilmiş 16 ülkenin 1996-2015 dönemi verileriyle OGT için belirleyici olan faktörlerin analiz edilmesidir. Modelde bağımlı değişken olarak kişi başı GSYİH (Y) ve OGT’yi belirleyen faktörleri temsilen bağımsız değişkenler olarak ar-ge harcamaları (ARGE), dışa açıklık oranı (DAO), internet kullanım oranı (IKO), eğitim harcamaları (EH), işgücü verimliliği (IV), bilimsel makale sayısı (BMK), enflasyon oranı (ENF) ve işsizlik oranı (IO) değişkenleri kullanılmıştır. Panel eşbütünleşme analiziyle, bağımlı değişken ile bağımsız değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisi tespit edilmiştir. Panel nedensellik analizi sonucuna göre, Y’den DAO ve ARGE değişkenlerine doğru, IKO, IV ve BMK değişkenlerinden Y’ye doğru tek yönlü; Y ile IO ve EH değişkenleri arasında çift yönlü nedensellik saptanmış; Y ile ENF değişken arasında nedensellik ilişkisine rastlanmamıştır. Elde edilen bulgular çerçevesinde OGT’den korunma ve/veya çıkış için politika önerileri sunulmuştur.