Aigai Bizans Cam Bilezikleri (2004-2014) ||| Byzantine Glass Bracelets From Aigai (2004-2014)

• Main Authors: Muhsine Eda ARMAĞAN, Lale DOĞER
• Format: Article
• Language: English
• Published: Ege University 2020-04-01
• Series: Sanat Tarihi Dergisi
• Subjects: batı anadolu; aiolis; bizans; aigai; cam bilezik; bracelet; asia minor; western asia minor
• Online Access: https://dergipark.org.tr/tr/pub/std/issue/54299/710315
• ISSN: 1300-5707; 2636-8064

Excavation studies have been carried out in Aigai ancient city since 2004. In the course of studies held within the scope of Byzantine archaeology up to 2014, a group of glass objects including jewellery and accessories were recorded. Approximately fifty glass bracelets appointed as Byzantine period are published in our study for the first time. Those bracelets coloured in black, olive green, red, white are simply decorated with spiral wounds, helixes, flattened spun glass wraps; an example of geometric motif decoration in painting technique is also available. Despite the fact that no whole bracelets are available, the examples we inspected are classified in terms of section and decoration. The most common are spiral wounds, meaning bracelets enwrapped with spun glass and dated to 12th-13th centuries. Regarding glass production in general, the existence of temporary ateliers is assumed as a strong factor of common qualities within regional and Asia Minor products regarding section, decoration technique and application. Northern neighbouring city of Aigai, Pergamon’s location chronology regarding local glass production indicates that new glass ateliers have been established during 12th – 13th centuries. In Aigai excavations, glass pots and production leftovers preserved from Roman excavations which point glass production give rise to the thought of maintaining the tradition or roaming of temporary ateliers. With a typological evaluation, by their colour and section definitions and when compared to some samples of the close area, Aigai glass bracelets seem to be in an interval of 12th – 13th centuries. ||| TR: Aigai antik kentinde kazılar 2004 yılından beri devam etmektedir. 2014’e kadar Bizans arkeolojisi kapsamında gerçekleştirdiğimiz çalışmalar sırasında aralarında bir grup takı ve süs eşyalarının da bulunduğu cam obje kayıt altına alınmıştır. Bunlardan Bizans Dönemi olarak tespit edilebilen elli kadar cam bilezik ilk kez burada yayına sunulmaktadır. Renk olarak siyah, zeytin yeşili, kırmızı, beyazın kullanıldığı bilezikler, spiral sarmal, burgu, yatay düzleştirilmiş cam ipi sarma ile basitçe bezelidir; boyama tekniğinde geometrik motifli bir örnek de bulunmaktadır. Bütün halinde ele geçen bilezik bulunmamakla birlikte incelediğimiz örnekler kesit ve bezemelerine göre sınıflandırılmışlardır. Bunlar arasında en yoğun spiral sarmal yani üzerine cam ipliği sarılmış bileziklerde görülmektedir ve 12-13.yüzyıllar arasına tarihlendirilirler. Genel olarak cam üretimine ilişkin, geçici atölyelerin varlığı, Doğu Akdeniz’de üslubun ortak özellikler göstermesinde çok güçlü bir faktör olarak görülür. Bu bağlamda Aigai örnekleri, bölge ve Anadolu üretimleri içinde kesit, bezeme tekniği ve uygulanışına dair ortak nitelikler sergiler. Aigai’nin kuzeyindeki komşusu Pergamon’un yerel cam üretimine ilişkin yerleşim kronolojisi kentte yeni cam atölyelerinin 12-13. yüzyıl boyunca kurulduğu yönündedir. Aigai kazılarında, Roma tabakalarından korunan ve cam üretimine işaret eden cam potaları, üretim atıkları, geleneğin devamı ya da söz konusu çevredeki geçici atölyelerin dolaşımını düşündürmektedir. Aigai cam bilezikleri renk ve kesit tanımlamalarıyla tipolojiye ilişkin değerlendirmesinde, yakın çevreden bazı örneklerle, 12-13. yüzyıl olarak belli bir aralığa ait görülmektedir.