Etik Gıda Tüketiminde Yaşa Bağlı Olarak Ortaya Çıkan Beğeni Tercihleri: İstanbul’da Etnografik Alan Çalışması

• Main Author: Hürriyet Konyar
• Format: Article
• Language: English
• Published: Senex 2017-12-01
• Series: Senex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi
• Subjects: Etik; Yemek; Tüketim; Yaşlılık; Ortasınıf
• Online Access: http://www.senexjournal.org/wp-content/uploads/2017/12/10.24876.senex_.2017.3.pdf

Neoliberal politikaların ortaya çıkardığı, sağlığı ve doğayı tahrip edici aşırı tüketim politikalarına karşı alternatif olarak insan sağlığını dikkate alan, doğayı koruyucu ve sürdürülebilir tüketimi savunan etik tüketim anlayışı ortaya çıkmıştır. Bu anlayış içinde gıdanın tüketimi ve yemek yeme tercihlerinin de yeniden belirlendiği görülmektedir. Etik gıda tüketim pratikleri, eğitimli ve yüksek gelir sahibi olan ortasınıf bireyinin gündelik alışkanlıkları içinde giderek daha fazla yeralmakta ve kültürel kimliğinin bir parçası, sınıfsal bir habitus olarak ortaya çıkmaktadır. Etik tüketim biçimi, ortasınıf denilen kategori içindeki kültürel farklılıklar nedeniyle farklı tercihler halinde ortaya çıkmaktadır. Bu farklılıkları oluşturanlardan birisi de yaş kategorisidir. Bu çalışmanın temel amacı da yaşla birlikte ortaya çıkan etik gıda tüketimi tercihlerini ortaya çıkarmak ve sergilemektir. Çalışmanın yöntemi etnografik araştırma olarak tasarlanmıştır. İstanbul’da eğitimli ve meslek sahibi, gelir düzeyi orta ve üzeri olan 92 kişi ile gerçekleştirilen derinlemesine görüşmeler yoluyla veriler elde edilmiştir. Yapılan görüşmeler, (1)Gıda satın alma pratikleri, (2)Pişirme pratikleri, (3)Beslenme pratikleri, (4)Boş zamana ait gıda pratikleri olarak yarı yapılandırılmış sorulardan oluşmaktadır. Elde edilen veriler genç ve orta yaş kategorilerine bağlı olarak analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular arasında, gençlerin etik gıda tüketimi pratiklerinde, muhafazakarlaşma ya da yeni çevreci kimlik edinmeyle bağlantılı olarak radikal tercihlerin ortaya çıktığı, diğer yandan estetik olma kaygılarının da tercihlerini belirlediği görülmektedir. Buna karşılık orta yaştakilerin sağlıklı olma kaygılarının daha fazla olması ve etik gıda tüketimine yeni bir kültürel alan edinme olarak yönelmeleri ile tercihlerin seçici bir şekilde ortaya çıktığı gözlenmiştir.